1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти

6.2. Ер ресурслари ва улардан фойдаланиш
Сайѐранинг умумий ер жамғармаси 14,9 млрд. гектар бўлиб, бу ер 
юзининг 29% ташкил қилади. Ер жамғармасининг бандлиги 1-жадвалда 
келтирилган. 

---

83
 
1-жадвал 
Дунѐ ер жамғармаси майдонининг бандлиги кўрсаткичлари
№
Майдоннинг бандлик хусусиятлари
Эгаллаган
майдон, млрд. 
гектар
Умумий
майдонга 
нисбати, %
1. 
Ўрмон майдонлари 
4,03 
27,0 
2. 
Ўтлоқ ва яйлов майдонлари 
2,85 
19,1 
3. 
Саҳро ва чўл майдонлари 
2,32 
15,6 
4. 
Экинзор майдонлари 
1,9 
12,8 
5. 
Музлик эгаллаган майдонлар 
1,63 
10,9 
6. 
Дарѐ, кўл ва ботқоқлик эгаллаган 
майдонлар 
0,72 
4,8 
7. 
Тундра ва лесотундра эгаллаган 
майдонлар 
0,7 
4,7 
8. 
Эрозияга учраган, шўрланган ва 
ботқоқлашган ташландиқ майдонлар 
0,45 
3,0 
9. 
Аҳоли билан банд бўлган майдонлар 
0,3 
2,0 
Жами: 
14,9 
99,9 
Жадвал маълумотларидан кўринадики, ҳозирги кунда экинзорлар майдони 
дунѐ аҳолисининг жон бошига 0,27 гектарга тўғри келади, ҳолбуки чорак аср 
олдин бу кўрсаткич 0,5 гектарни ташкил қилар эди. Мустақил Ҳамдўстлик 
Мамлакатларида экиладиган ерлар майдони аҳоли жон бошига 0,9 гектарни, 
Ўзбекистонда эса суғориб экиладиган майдон 0,14 гектарни ташкил қилади. 
Ривожланган Европа мамлакатлари ва АҚШ да деҳқончилик учун яроқли 
ерларнинг деярли барчаси ўзлаштириб бўлинган. Жанубий Америка,
Австралия, Африка 
ва 
Осиѐ қитъаларининг баъзи мамлакатларида
эса ҳали ўзлаштирилиши мумкин бўлган ер ресурслари заҳираси 
мавжуд. 
Дунѐ миқѐсида аҳолининг озиқ-овқатга нисбатан ўсиб бораѐтган 
эҳтиѐжини таъминлаш ҳозирги замоннинг энг долзарб масалаларидан бирига 
айланмоқда. Аҳоли сонининг ўсиб бориши билан қишлоқ хўжалик 

---