1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти

112
 
3. 
Иқтисодий географик маълумотлар.
объект ѐки муҳандислик иншооти ҳудудининг иқтисодий жойлашиши, 
яъни йирик транспорт йўлларига яқин ѐки узоқлиги; 
ҳудуд аҳолисининг сони, жойлашиши; 
ҳудуднинг табиий ресурслари ва улардан фойдаланиш даражаси; 
ҳудудда жойлашган саноат корхоналари; 
ҳудудий қишлоқ хўжалиги, асосий деҳқончолик экинлари, яйловлар, 
ҳудуд транспорт, ѐқилғи ҳамда электр энергия, сув таъминоти. 
4. 
Экологик муаммолар.
табиий муҳитнинг ифлосланишига таъсир этадиган омиллар; 
табиий омиллар (шамол, сурилма, зилзила, сел, сув тошқинлари ва ҳ.к.), 
сунъий омиллар (завод, фабрика, коммунал хўжалик корхоналари, қишлоқ 
хўжалигида қўлланиладиган ўғит, пеститсидлар ва ш.к.); 
атмосферага чиқариладиган чиқиндилар; 
сувнинг ифлосланиш даражаси; 
тупроқ, ўсимлик, ҳайвонот дунѐсининг ўзгариши; 
аҳоли саломатлиги, кенг тарқалган касалликлар ва уларнинг сабаблари. 
 
Қурилишда хавфсизлик. 
Вақтинчалик ўтказилган электр кабелларининг 
ерга кўмилиши, бунинг иложи бўлмаган тақдирда иш жойларида 2,5 метр, 
ишчилар ўтадиган жойларда эса 3,5 метр ва транспорт воситалари 
ҳаракатланадиган жойларда эса 6 метр баландликка кўтарилиши лозим. 
Қурилиш жараѐнида амал қилиниши лозим бўлган баъзи хавфсизлик 
чоралари қуйидагилардан иборат:
қурилиш бошланмасидан олдин майдон атрофини тўсиқлар билан 
ажратиш; 
қурилишдан олдин ходимларни техника хавфсизлик қоидалари билан 
таништириб чиқиш; 
қурилиш майдонини 24 соат назорат қиладиган қоровулнинг бўлиши; 
қурилиш ходимларининг бошини ҳимоя қилувчи бош кийимларни 
кийиши; 
қурилиш жараѐнида ходимларнинг махсус уст ва оѐқ кийим кийишлари; 
монтаж жараѐнида махсус белбоғларни тақиш; 
муҳандислик коммуникация ва техника хавфсизлигини таъминлаш; 
ишчи ходимлар учун овқатланиш жойи (ошхона) мавжудлиги ва Давлат 
санитария-эпидемиология назорати маркази талабларига тўлиқ жавоб бериши; 
ишчи ходимларнинг ишдан сўнг ювиниш хонасининг, кийим алмаштириш 
хонасининг мавжудлиги ва талабларга жавоб бериши; 
қурилиш майдонидаги автотранспорт ва уларнинг резина камерали 
ғилдиракларини ювадиган махсус жойлар бўлиши; 
қурилиш майдонига вояга етмаган фуқароларнинг ва тегишли 
гувоҳномаси бўлмаган бегона машиналарнинг киритилмаслиги ҳамда бунинг 
назорат қилиниши; 
фавқулотта 
вазиятлар 
учун 
керакли 
миқдордаги 
дори-дармон 

---