1. Yorug`likning tabiati. Yorug`lik to`lqinlarining monoxromatikligi va kogerentligi. Fotometrik kattaliklar

Yorug`likning sochilishi. Reley qonuni. Yorug`lik nurlari noshaffof modda orqali o`tganda yorug`likning bir qismi atrofga sochilib ketadi. Yorug`likning sochilishi jarayoni klassik nuqtai nazardan moddadan o`tayotgan yorug`lik atomlardagi elektronlarning tebranishini uyg`otishdan iboratdir. Тebranayotgan elektronlar hamma yo`nalish bo`ylab tarqalayotgan ikkilamchi to`lqinlarning manbai bo`lib qoladi. Yorug`likning sochilishi asosan bir jinsli bo`lmagan muhitda yuzaga keladi. Optikaviy bir jinslimasliklari aniq ifodalangan muhit loyqa muhit deb yuritiladi. Ularga:

1) Тutun, ya’ni gazlardagi muallif holda yurgan mayda zarralar;

2) Тuman gazlarda mualla holda yurgan suyulikning mayda tomchilari; 3) Suyulikda mualla suzib yuruvchi qattiq zaralardan hosil bo`lgan suspenziyalar; 4) Sadaf, opol, sutdek oppo shisha kabi qattiq jisimlar kiradi.Agar bir jinslimasliklari o`lchovi yorug`lik to`lqin uzinligidan kichik ( 0,1  atrofida) bo`lsa sochilgan yorug`lik intensivligi I yorug`lik to`lqin uzunligining to`rtinchi darajasiga teskari proporsional, ya’ni bu bog`lanish Reley qonuni nomi bilan yuritiladi. Ba’zan loiha muxit deb atalishi mumkin bo`lmagan suyulik va gazlar ham yorug`likni ma`lum bir darajada sochadilar. Molekular sababchi bulgan yorug`likning bu tur sochilish molekulyar sochilish deb ataladi. Osmonning havo rang tusda ko`rinishi molekulyar sochilish bilan tushuntiriladi. Atmosferadagi uzluksiz ravishda yuz berib turuvchi tartibsiz molekulyar harakatlar natijasida vujudga keluvchi havoning quyuqlanish va siyraklanish joylari uyoshdan kelayotgan yorug`likni sochib beradi. Bunda 1/4 qonunga asosan havo rang va ko`k nurlar sari va qizil rangdagi nurlarga nisbatan kuchliroq sochilib osmoni havo rang qilib ko`rsatadi. Quyosh gorizontdan pastda turganda, undan bevosita tarqalayotgan nurlar katta qalinlikdagi sochuvchi muxitdan o`tishi natijasida uzun to`lqinlar bilan boyiydi. Shu sababli osmon erta tongnda qizgish rangga bo`yalgan ko`rinadi.