1-variant Leksikologiya va uning turlari haqida ma’lumot bering

2.Leksik ma‘no torayishi haqida ma’lumot yozing va misollar keltiring. Leksik ma’no miqdorining o`zgarishida ikki narsa – ma’no miqdorining ortishi va ma’no miqdorining kamayishi kuzatiladi. Ma’no miqdorining ozayishi kam uchraydigan hodisadir. Bunga ko`ra o`tmishda ko`p ma’noni bildirgan so`zlarning ba’zi ma’nolari davrlar o`tishi bilan yo`q bo`lib ketadi, o`sha ma’noda qo`llanmaydi. Masalan, eski o`zbek tilida tom so`zi: 1) tamba, tirgovich; 2) devor; 3) uy; 4) uyning tepa qismi ma’nolarida ishlatilgan. Hozirda bu so`zning 1, 2, 3-ma’nolari qo`llanilishdan qolgan. Demak, tom so`zining ma’no miqdori kamaygan. Ma’noning torayishi. Leksik ma’noning torayishi so`z ma’nosining kengayishiga zid hodisadir. Ma’noning torayishi avvalambor umumiylikni ifodalovchi so`zning ayrim, xususiy ma’noni ifodalashi natijasida yuzaga keladi. Masalan, tariq so`zi o`tmishda umuman don ma’nosida qo`llangan, hozir esa donning bir turini ifodalaydi. M.Qoshg`ariyning “Devonu lug`otit turk” asarida qayd etilishicha, XI asrda kiyik so`zi barcha vahshiy hayvonlarga nisbatan ham qo`llangan, so`ng hayvonlarning bir turi – ohuni ifodalashga xoslanib qolgan. Osh so`zi bir vaqtlar issiq ovqatning barcha turini anglatgan, keyinchalik uning ma’nosi torayib, faqat palov ma’nosini ifodalash uchun qo`llanadigan bo`lib qolgan 3.Bosh ko‘tarmoq, boshga ko‘tarmoq, boshdan kechirmoq iboralarini semantik tahlil qiling.
Boshga ko‘tarmoq- topalon qilmoq,
Boshdan kechirmoq-o’z hayotida ko’rmoq,ma’lum bir muddat fikrladi 23-variant

1. 
   Tilning lug‘at boyligidagi eskirish va yangilanish jarayonlari qanday omillar ta’sirida yuz beradi?
   

Til tizim sifatida uzluksiz harakatda, rivojlanishda bo'lib turadi, bu lining ijtimoiy mohiyatidan kelib chiqadi: til va jamiyat, til va ong, til va tafakkur o'rtasidagi ikki tomonlama aloqadorlik ularning bir-biriga ta’sirini belgilaydi — jamiyatda bo'lib turadigan ijtimoiy-siyosiy jarayonlar, ilmiytexnikaviy taraqqiyot, iqtisodiy va ma’rifiy sohalardagi islohotlar tilning lug'at boyligida yangi-yangi so'z va atamalaming yuzaga kelishini, ayni paytda ma’lum so'z-Ieksemalaming eskirib, tarixiy kategoriyaga aylanishini taqozo qiladi. Bu jarayon tilning lug'at boyligida istorizm, arxaizm va neologizm kabi leksik birliklarni yuzaga keltiradi.

2.