1-Tema. Kirisiw Qaraqalpaq tili mámleketlik til. Qaraqalpaq jazıwı hám onıń tariyxı Tayanısh sózler

Dara, jámlewshi hám zatlıq atlıqlar. Birdey zatlardıń biriniń ataması sıpatında qollanılatuǵın atlıqlar dara atlıqlar dep ataladı. Mısalı, men oqıǵan kitap, Ulbosın jumısqa kirdi.

Jámlewshi atlıqlar birdey zatlardıń toparın, jıynaǵın bildirip, ulıwmalastırıp kórsetedi. Mısalı, qálemler, haywanat, jawın-shashın, qurt-qumırsqa hám t.b.

Zatlıq atlıqlar sanaq sanlıqlar menen dizbeklespeydi, yaǵnıy olardı sanawǵa bolmaydı. Mısalı, suw, un, ılay, qum hám t.b.

Betlik hám betlik emes atlıqlar. Adamlardı bildirip kim? sorawına juwap beretuǵın atlıqlar betlik atlıqlar dep ataladı. Mısalı, Erejep, kóse, qaraqalpaq, palwan, shımbaylı, jazıwshı hám t.b.

Adamnan basqa tiri maqluqlardı hám jansız zatlardı bildiretuǵın atlıqlar ne? sorawına juwap beredi hám betlenbeydi. Mısalı, sıyır, pıshıq, diywal hám t.b.