1-tema: Kirisiw. Pánniń maqseti, wazıypası hám mazmunı

Analog abonent liniya modulı. BORSCHT funktsiyası

Áwelem bar cifrlı ATSning zárúrli bóleklerinen abonent terminalı hám ATS penenarasındaǵı stikni kórip shıǵamız, yaǵnıy analog abonent liniyalar komplektlarini. Abonent komplektining ápiwayılastırılgan sxeması 11. 2 - suwretde kórsetilgen bolıp, óz ishine batareyalı derek menen támiyinlew (Battacry tced), kúshlanıp ketiwden qorǵaw (Overvoltage protection), shaqırıwdı uzatıw (Ringing current), abonent liniya shleyfini baqlaw (Supervision), analog signalların kodlaw (Coding), diftizim wazıypaları (Hybrid) hám testlew (Testiń) elementlerin alǵan. Bunnan BORSCHT abbreviaturasi kelip shıqqan hám orıs penentilinde BORSh dep ataladı.

Abonent komplektining birinshi wazıypası bolıp abonent telefon apparatın 60 V turaqlı kernew degi distantsion batareyalı derek menen támiyinlew. Kópshilik abonent liniyalar uzınlıǵı 8 km, shleyf qarsılıgı bolsa 1000 Om. den kem, sol sebepli 48 V kernewli derek menen támiyinlew hesh qanday mashqala tuwdırmaydi. Shet el ATSlar sol derek menen támiyinlenedi. Uzaqlasqan abonentdalar hám basqa ayırım jaǵdaylarda derek kernewi qosımsha 60 V derek yamasa uzaqlasqan obe'ktlar arnawlı abonent komplektlari járdeminde kúshaytırıladı. Telefoniyada stanciya batareyasınan isletilineip atırǵan derek baylanıstı qosımsha bekkemligin támiyinleydi (baylanıs jergilikli elektrotarmaq isten shıqqanda da saqlanadı ), taǵı telefon apparatın ápiwayılashtirilishiga alıp keledi (oǵan tarmaq derek blokı kerek emes). Lekin keyingi jaǵday házirgi kúnde zárúrli emes, sebebi shnursız apparatlar, faksimil apparatlar hám basqa qosımsha múmkinshiliklerdi támiyinlew ushın jergilikli elektrtarmaq kerek boladı. Bular sonı kórsetedi ISDN tarmaǵında telefon apparatın támiyinlewde, optikalıq abonent liniyalar isletilingende hám kirisiw tarmaqları daǵı basqa zamanagóy texnologiyalarda oraylastırılǵan derek kerekligi. Abonent komplektining basqa wazıypalarınan biri kernew asıp ketiwinen saklash. Buǵan elektruzatgichda bıytlar aynıwı, hawa rayı sharayatları (jıldırım urıwı ), sanaat ortalıq tásiri (mısalı joqarı vol'tli liniya úzilisi menen baylanıslı ) hám taǵı basqalar kiredi. Qorǵaw ushın gaz tuldirilgan saqlagichlar, stabilitrotonlar hám basqa qurallar qollanıladı. Hár bir abonent komplekt telefon apparatına shaqırıw jiberilganda shaqırıw tokı shınjırın kommutatsiya etedi.
Analog telefon apparatlaridagi qońıraw 25 Gts penenchastotalı joqarı ózgeriwshen kernewden isleydi, onıń uzatıw tezligi jergilikli shaqırıw, avtomatikalıq qalalararo shaqırıw hám qalalararo stanciya daǵı telefonshı shaqırıwınan parıq etedi. Házirgi shnursız hám cifrlı apparatlaridagi qońırawdı isletiw ushın qollanilayotgan tómen chastotalı ózgeriwshen tok tonal shaqırıw signalı menen almastırılıp atır.
ATS penenhám abonent terminalları arasındaǵı uzatılıp atırǵan kodlı shaqırıw maǵlıwmatlar paydalı maǵlıwmat (ın-slat) yamasa onı sırtındaǵı (out slat) vaqtli intervalında jaylasıwı múmkin. Lekin shaqırıw maǵlıwmattı basqa signallı maǵlıwmat menen birgelikte ajıratılǵan signal kanalı arqalı uzatıw jáne onı tek abonent terminalında shaqırıw tonal signalına ózgertiw maqsetke muwapıq boladı.
Abonent komplektining atqarap atırǵan zárúrli wazıypalarınan biri, abonent signalızatsiyasini anıqlaw ushın abonent liniya shleyfini baqlaw esaplanadı.
Abonent liniya boyınsha signalızatsiyani támiyinlew ushın eki túrdegi signal kerek- birinshi hám ekinshi dárejeli signal.
Birinshi dárejeli signallar bólek abonent terminalları arasında (yaǵnıy bir uchidan ekinshisine) ATS penenyamasa stantsion shıǵarılǵan apparatlar arqalı uzatıladı. Bul signallar belgiler menen almaslawı, abonent terminalında apparatı daǵı kerekli maqsetke basqarıw yamasa jalǵanıw ornatılǵanda basqa túrdegi baylanısqa uzatıw támiyinlew ushın belgilengen. Bul túrdegi signalızatsiya ushın ǵárejetti asırmaslik ushın, bul signalların ulıwma vaqtli intervalında (ın-slat) paydalı maǵlıwmat menen birgelikte uzatıw maqsetke muwapıq. Abonent terminallarında bul signallar hám paydalı maǵlıwmat signalları hár túrlı túrdegi baylanıs ushın bólinedi.
Ekinshi dárejeli signallar ATS penenhám abonent terminalları arasında eki tamonlama almaslaw ushın belgidagan. Bul signallar málim bloklarda hám úskenelerge tásir etip, olarda kerekli ózgertiwler payda etedi yamasa kerekli belgilerdi islep chikaradi. Madomiki olar tez-tez paydalı maǵlıwmatlar menen bir waqıtta kelip turǵanı ushın olar qosımsha vaqtli intervalda (out slat) uzatılǵanı maqul. Bularǵa tómendegilerdi kórsetiw múmkin:bánt qılıw signalı, tayınlıq signalı, jalǵawdı ornatıw processinde hám jalǵaw ámelge asırılǵanda uzatılatuǵın qosımsha signallar, shaqırıw signalı, sóylesiw bahasın esapqa alıw signalı, bántlik signalı, abonent joq ekenligi tuwrısadagi signal, maǵlıwmat beriw xızmeti signalı, avtoterish hám avtojavob ózgertiw signalı. Jaǵday tuwrısında signalızatsiya uzaq dawamlı signalları tamonida uzatıladı hám saqlanıw dawamında jaǵday tuwrısındaǵı maǵlıwmattıń bar ekenin támiyinlep turadı (mısalı, abonent shleyfining jalǵanıwı hám ajıratıwı ). Signalızatsiyaning bul túri kemshilikke iye: ol signalızitsiyaga koefficientten signallardı uzatıw ushın úlken tezlikti talap etedi. Bunnan tısqarı ATS penenyamasa stanciya shıǵarılǵan apparatlarda jaǵday signalların tekserip turıw kerek, mısalı waqıtı -waqıtı menen soraw (skanirivanie) járdeminde. Nátiyjede jaǵday ózgeriwi anıqlanadı. Waqıya signalızatsiyasi tek jaǵday (waqıya ) ózgeriwi tuwrısındaǵı signallardı uzatıw ushın mólsherlengen.
BORSCHTning basqa wazıypaları bolıp : analog-cifrlı (A/R), cifrlıı -analog (R/A) sóylesiw signalların ózgertiwi kodlaw esaplanadı. Analog sóylesiw signalın cifrlı formaǵa ózgertiw ushın dáslepki signallardı kodlawǵa bir qatar usıllar názerde tutılǵan. Bul usıllar vaqtli hám amplitudali diskretizatsiyalashga tiykarlanǵan hám vaqtli zichlanish hám cifrlı kodlaw imkaniyatın támiyinleydi. Kodlaw usıllarınıń bir-birinen princip ayırmashılıǵı gápiretuǵın abonentidentifikatsiya (tasıw ) talaplarınıń bar ekenligi yamasa joq ekenligi menen baylanıslı.
Bir neshe kodlaw usılları ámeldegi: IKM ( impul's-kodlı modulyatsiya ), differintsial IKM (DIKM), adaptiv DIKM (ADIKM), del'ta modulyatsiya (DM), adaptiv del'ta modulyatsiya (ADM).
Modulyatsiya procesi sol oqıw qóllanbanıń mkkinchi bapta kórip shıǵılǵan. «Hybrid» terminalı (uzatıw baǵdarları bulinish sxeması ) menen eki tamonlama baylanısda uzatıw baǵdarları bolıwı menen baylanıslı máseleler sheńberi sheklenedi. Eki sımlı abonent liniyalarida uzatıwdı eki baǵdarı daǵı bóliniwi menen baylanıslı qatar qıyınshılıqlar payda boladı. Cifrlı tarmaqta tórt sımlı trakttı jalǵanıwı kerek boladı. Abonent liniyalarida tolıq óz-ara baylanıs ornatıw ushın keńislikdegi kommutatsiya, eki sımlı vaqtli bulinish hám uzatıwdıń eki sımlı bir yo'lli sistema principlerıni isletiw kerek boladı.
Zamanagóy ATSlarda isletiletuǵın abonent komplektlari sxemaları ámelde hár jılı ózgeredi, sol sebepli 11. 2- súwretti bir mısal dep qaraw múmkin. Signallar telefon apparatınan abonent liniyasining «a» hám «v» sımları boyınsha oǵada joqarı kernewlerden qorǵaw sxeması arqalı abonent komplektiga keledi. Kiretuǵın shaqırıwda abonent komplektida «a» hám «v» sımlarǵa shaqırıw kernewi jalǵanadı hám shaqırıw signalı liniya boyınsha abonenttiń telefon apparatına uzatıladı.
Abonent liniyasining interfeys sxeması SLIC (Subscriber Line Interface Circuit) abonent signallaw blokı hám eki sımlı liniyadan tórt sımlına ótiw blokın óz ishine aladı.



РКМга