1-tema: Kirisiw. Pánniń maqseti, wazıypası hám mazmunı

11.2 - расм. АК схемаси.

SLIC dıń stanciya tárepinde bir qabıl etiwshi hám bir o'zatuvchi fil'trler ornatıladı, olar dawıslı signal chastotaları yulagini shegaralaw ushın xızmet etedi. Abonent apparatınan etiwshi signallar SLICda detektorlanadı hám eki tıyanaqlı kod formasında abonent modulınıń basqarıw apparatına (BQ) uzatıladı. Tap sonday tıyanaqlı signallardı BQ «BAND», «Stanciya juwabı» sıyaqlı akustikalıq signallardı stanciyadan abonentke uzatıw ushın isletiledi. Taǵı bir bar aytıp ótemizki BQning funktsiyaları sistemadan sistemaǵasha ózgeredi, biraq eń tómen zvenoda (basqıshda ) uyqas penenabonent liniyasining jaǵdayın ózgeriwin detektorlaw ushın, hár bir abonent komplektini skanirlashni támiyinlew kerek. Hár bir ózgeris penentuwrısında BQga liniya adresin kórsetiw menen hám ádetde onıń jaǵdayınıń aqırǵı ózgeriwi ótken waqıt tuwrısında informaciya beredi. Hám aqır-aqıbetde BQ abonent modulınıń texnikalıq ekspluataciya funktsiyasın orınlawı zárúr. Abonent komplektlarining bir modul daǵı sanı ATS penentúrine baylanıslı. Abonent komplektiga kóp chastotalı nomer terishni qollaytuǵın qurallar kirmaydi (DTMF).

DTMF birinshi bar 1969 jılda AT&Tga ATSda jalǵanıw ornatıwdı tezletiw maqsetinde kiritilgen edi. Buǵan qayǵı-uwayım elektromexanik ATSlarning abonent komplektlarini úyreniw sıyaqlımızda kórilgen impul'sli nomer teriw isletilingen. 7-cifrlı impul'sli usıl menen teriw eń keminde 8, 1 sekundtı quraydı. Tap sol 7 cifrlı ko'pchastotali usıl menen terishni abonent waqtın tejab talay tezirek orınlawı múmkin. Sonday etip, kóp chastotalı nomerdi teriw ATS penenhám tarmaqlar resurslarini paydasız bánt etiw waqtın qısqartiradi. DTMF signalları taǵı aldınan tólew kartasınıń PIN kodın kirgiziw ushın, dawıslı pochtaǵa kirisiw hám kompyuter telefoniya hám de IP- telefoniya xızmetlerinen paydalanıw ushın isletiledi. Telefon jalǵanıwı ornatılıwı menenoq, kompyuter telefoniyali, dawıslı pochta yamasa ınteraktiv dawıslı juwap IvR sistemalarında názerde tutılǵan, qosımsha DTMF signallar ATS penenhám tarmaq arqalı oydin ótedi. DTMF menen úskenelestirilgen telefon, disk ornına kóp chastotalı tastaturaga iye. Ádetde bunday tastatura 12 tuymege iye (10 tasi nomerler ushın, ekewi bolsa belgiler ushın hám #). Birpara telefonlardıń tastaturasi tek 10 tuymege iye, biraq 16 tuymeli tastaturaga iye apparatlar da ámeldegi (taǵı 4 tuyme A, B, C, D belgiler ushın ).
Cifrlı hám belgileytuǵın kodlaw ushın eki gruppa dawıslı chastotalar isletiledi:birewi - dawıs diapazonın qo'yi bóleginde; ekinshisi- onıń joqarı bóleginde. Hár bir nomer yamasa belgine málim eki chastotalı kombinatsiya sáykes keledi (bir chastota qo'yi gruppadan, ekinshisi joqarı gruppadan ).
16 tuymeli tastaturaga salıstırǵanda bul 11. 1 kesteda kórsetilgen. Bul jerde hár bir qatar qo'yi gruppanıń málim chastotasına, hár bir ústin bolsa - joqarı gruppanıń málim chastotasına sáykes keledi, qatar hám ústinler kesilisiwinde uyqas penentúrde jup chastotalar belgilengen nomerler (belgiler) jazılǵan.