2. Nazariy va tajriba-amaliy mashg’ulotlarning asosiy shakllari.
Ijtimoiy talablar, maxsus fanlarning maqsad va vazifalari, ta’lim oluvchilarning talab hamda ehtiyojlari, ta’lim-tarbiya qonuniyatlari, tamoyillari kabilarga ko’ra maxsus fanlar mashg’ulotlariga quyidagi talablar qo’yilishi lozim:
fan-texnika va ishlab chiqarish texnologiyalarining so’nggi yutuqlari, ilg’or pedagogik tajribalardan imkon qadar foydalanish, ta’lim-tarbiya qonuniyatlariga asoslanib, dars tuzilmasini maqbullashtirish;
darsda barcha didaktik tamoyillarning maqbul nisbatini ta’minlash;
ta’lim oluvchilarning qiziqishi, ehtiyojlari, moyilligini hisobga olgan holda yuqori samarali o’quv-bilish faoliyati uchun shart-sharoit yaratish;
o’quv materialini mukammal o’zlashtirilishi uchun fanlararo aloqadorlikka amal qilish;
ta’lim oluvchilar tomonidan ilgari o’zlashtirilgan bilimlar va ularning hayotiy tajribalariga tayangan holda ish ko’rish;
ta’lim oluvchilarning barcha ijobiy jihatlarini rag’batlantirish, o’quv-bilish faoliyatini faollashtirish yo’li bilan rivojlantirishga erishish;
darsning barcha bosqichlarida mantiqiy va his-tuyg’ularga asoslanish;
didaktik materiallar va vositalardan samarali foydalanish;
nazariy materialni amaliyot bilan uzviy bog’lab o’rganish;
zarur bilim, ish-harakat, oqilona fikrlash va amaliy faoliyat ko’rsatish usullarini tarkib toptirish;
ta’lim oluvchilarda uzluksiz ravishda o’qib-o’rganish, o’z bilimi va kasbiy mahoratini oshira borish malakasini shakllantirish;
darslarni mukammal rejalashtirish natijalarini oldindan bashorat etish va tashxislash.
Maxsus fanlar bo’yicha zamonaviy darslarda bir-biri bilan uzviy bog’liq ta’lim, tarbiya va rivojlantiruvchi maqsadlarni uyg’unlashtirish bu sohadagi aniq maqsadlarni ham aniqlashtirib olishni talab etadi.
Maxsus fanlarni o’qitishda zamonaviy darslarga quyidagi didaktik talablar qo’yiladi:
ijtimoiy talab va tahsil oluvchilarning ehtiyojlarini hisobga olgan holda ta’lim mazmunini maqbullashtirish;
o’quv-bilish faoliyatini samarali pedagogik texnologiyalar asosida tashkil
etish;
ta’limning turli shakl, metod va vositalarining uyg’unligini oqilona
ta’minlash;
dars tuzilmasini ijodiy yondashgan holda shakllantirish;
tahsil oluvchilarning turli o’quv-bilish faoliyatlarini uyg’unlashtirish;
ta’lim jarayoni ishtirokchilari orasida tezkor-teskari aloqani ta’minlash, ta’sirchan boshqaruv mexanizmini ishlatish;
darsni ilmiy-uslubiy asosda tashkil etish.
Amaliyotda sinf-dars tizimi keng ko’lamda qo’llanilganligi sababli maxsus fanlarni o’qitishda ham sinf-dars ta’lim-tarbiya ishining asosiy shakli deb hisoblanadi.
Sinf – dars shaklining quyidagi o’ziga hos xususiyatlari mavjud:
deyarli bir hil tarkib, yoshi va tayyorgarlik darajadagi ta’lim oluvchini ishtirok etishi;
ta’lim tarbiya jarayoni o’zaro bog’liq alohida–alohida qismlar ko’rinishiga ega bo’lishi;
har bir darsning o’quv rejasiga kirgan ma’lum bir o’quv predmetiga oid bo’lishi;