1. qishloq xo’jaligi ning respublika iqtisodiyotidagi o’rni

43. Investitsiyalar (kapital qo'yilmalar) haqida tushuncha, ularning ijtimoiy-iqtisodiy zarurligi va ahamiyati
Hozirgi davrda investitsion mablag`lar yangi, samarali texnologiyaga hamda intellektual mulkni barpo etishga ham sarflanishi maqsadga muvofiqdir. Bu muammoning to`g`ri, samarali hal etilishi ma`lum miqdordagi investitsiyalar sarflanishini ob`ektiv ravishda talab etadi. Demak, investitsiya mablag`lari tarmoqda doimiy va o`zgaruvchan kapitalni hamda intellektni barpo etish va ularni rivojlantirish hamda yuksaltirish uchun sarflanadi. U uzoq hamda qisqa muddatlarga mo`ljallab sarflanishi mumkin. Agarda qishloq xo`jaligining asosiy vositalarini sotib olishga, qurishga hamda ularni kapital ta`mirlashga sarflansa, unda bu sarflar uzoq muddatga mo`ljallangandir. Ularni asosiy kapitalga sarflangan investitsiyalar deb atashadi. Shu bilan birgalikda investitsiyalar qishloq xo`jaligining aylanma vositalariga ham sarflanadi. Ular qisqa muddatga sarflangan hisoblanadi. Demak, investitsiyalar natijasida qishloq xo`jaligining ishlab chiqarish vositalari barpo etilib, ularning ishga yaroqliligi tubdan yaxshilanadi. Qishloq xo`jaligi ishlab chiqarish vositalariga sarflanadigan barcha mablag`larinvestitsiyalar deb ataladi. Ular qishloq xo`jaligi (korxonalar)ning moddiy-texnika bazasini mustahkamlab, ishlab chiqarish jarayonlarini mexanizatsiyalashtirish,kimyolashtirish, elektrlashtirish, irrigatsiya-melioratsiyalashtirish natijasida xarajatlarni kamaytirib, etishtiriladigan mahsulotlar hajmi ko`payishi va sifati yaxshilanishini, olinadigan daromad (foyda) summasi oshishishni ta`minlaydi. Bu investitsiyalarni amalga oshirishning tub maqsadidir.Shularni e`tiborga olgan holda respublikada barqaror investitsion siyosatishlab chiqilgan. U mamlakatda «Investitsiya faoliyati to`g`risida»gi, «Chet el investitsiyalari to`g`risida»gi (1998y) qonunlar va boshqa me`yoriy hujjatlarasosida amalga oshirilmoqda.Investitsiyalar maqsad hamda vazifalariga ko`ra, quyidagi turlarga bo`linadi:
- kapital investitsiyalar;
- innovatsion investitsiyalar;
- ijtimoiy investitsiyalar. Asosiy fondlarni barpo etishga va takror ishlab chiqarishga, shuningdek,moddiy ishlab chiqarishning barcha shakllarini rivojlantirishga sarflangan investitsiyalar kapital investitsiyalar,deb ataladi.