28 – MAVZU. BOG’LOVCHILAR (BAĞLAÇLAR)
So’zlar, so’z birikmalari, gaplarni shakl va ma’no jihatdan bir-biriga bog’lovchi yordamchi so’zlarga bog’lovchilar (bağlam edatları yoki bağlamlar, ba’zan bağlaçlar) deyiladi.
Turk tilining tuzilishi boshqa tillarga nisbatan ancha ixcham, gaplarning ko’pi sodda bo’lgani sabab bog’lovchilarning soni juda ko’p emas. Yuqorida ta’kidlanganidek, bog’lovchilar boshqa tillardan o’zlashish va qoliplashish natijasida yuzaga kelgan.
Turk tilida nutqda faol qo’llanuvchi bog’lovchilar, asosan, quyidagilardir: ve, ama, çünkü, ya da, fakat, eğer, veya, lakin, oysa, yahut, ancak, oysaki, veyahut, yalnız, halbuki kabi.
Bog’lovchilar tuzilish va shakl jihatdan o’ziga xos xususiyatlarga ega. Shunga ko’ra ularni quyidagilarga bo’lish mumkin:
Do'stlaringiz bilan baham: |