1-Мавзу: таълим муассасаларда тадбиркорлик фаолиятини ташкил этишнинг меъёрий ҳУҚУҚий асослари ва шарт-шароитлари

 
 
2. Тадбиркорлик фаолиятини ривожлантиришнинг ижтимоий-
иқтисодий вазифалар 
Дунёнинг барча мамлакатларида тадбиркорлик фаолияти миллий 
иқтисодиётнинг пойдевори ҳисобланиб, ялпи ички маҳсулот ва ялпи 
миллий маҳсулотларнинг ўсиши, айнан, уларга боғлиқдир. Чунки, 
иқтисодий ривожланишнинг асосий кўрсаткичларидан бири, бу ялпи ички 
маҳсулот (ЯИМ)дир. Сўнгги йилларда тадбиркорлик соҳасига давлат 
томонидан катта эътибор берилиши ҳамда қўллаб-қувватланиши натижасида 
унинг мамлакатимиз ялпи ички маҳсулотидаги улуши йилдан-йилга ортиб 
бормоқда. Зеро, бугунги кунга келиб, мамлакатимиз ялпи ички маҳсулотда 
тадбиркорлик фаолиятининг улуши салмоқли ҳиссани ташкил қилаётганлиги 
бошланган ишларнинг натижасини намоён қилиб турибди. 1992 йилда ялпи 
ички маҳсулотнинг қарийб 1,4 фоизи иқтисодиётнинг фаол ривожланиб 
бораётган ушбу сектор улушига тўғри келган бўлса, 2000 йилда бу кўрсаткич 
31 фоизни, 2010 йилда 52,5 фоизни, 2017 йилда эса 53,3 фоизни ташкил этади.

---

1.1.-расм. ЯИМнинг тадбиркорлик фаолиятидаги улуши
(фоиз ҳисобида) 
Юқоридаги расмдан кўриниб турибдики, бугунги кунга келиб, 
ЯИМнинг ярмидан ортиқ қисми, яъни асосий қисми тадбиркорлик 
субъектлари томонидан шакллантирилмоқда. Зеро, ҳозирги кунда иш билан 
банд аҳолининг 77 фоиздан ортиғи тадбиркорлик соҳасида хизмат қилмоқда, 
бу эса тадбиркорларни энг муҳим шахслар – иқтисодий жараёнларнинг 
субъектлари қаторига қўшмоқда. Зеро, 2015 йил 15 майда “Хусусий мулк, 
кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ишончли ҳимоя қилишни 
таъминлаш, уларни жадал ривожлантириш йўлидаги тўсиқларни бартараф 
этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 4725-сонли ПФга асосан, 2015 йилнинг 
28 сентябрида “Тадбиркорлик субъектларига “ягона дарча” тамойили бўйича 
давлат хизматлари кўрсатиш тартибини янада такомиллаштириш чора-
тадбирлари тўғрисида”ги қарори қабул қилинди. Ушбу қарорга мувофиқ, 2016 
йилнинг 1 январидан бошлаб туман (шаҳар) ҳокимликлари ҳузуридаги 
тадбиркорлик субъектларини рўйхатга олиш инспекциялари негизида “ягона 
дарча” тамойили асосида тадбиркорлик субъектларига давлат хизматлари 
кўрсатиш бўйича марказлар ташкил қилинган.
«Камбағалликни камайтириш ойлик ёки нафақа миқдорини 
кўпайтириш, ёппасига кредит бериш, дегани эмас. Бунинг учун, энг аввало, 
аҳолини касбга ўқитиш, молиявий саводхонлигини ошириш, одамларда 
тадбиркорлик ҳиссини уйғотиш, инфратузилмани яхшилаш, фарзандларини 
ўқитиш, сифатли даволаниш, манзилли нафақа тўлаш тизимини жорий қилиш 
керак», — деди давлат раҳбари. 
Иқтисодий ўсишни таъминлаш, кам харажат ҳисобига янги иш ўринлари 
яратиш имконияти, йирик бизнес кириб бора олмайдиган бозор сегментларини 
эгаллай олиш қобилияти, айниқса, хизмат кўрсатиш соҳасида ва унча катта 
бўлмаган маҳаллий ресурс базаларини ўзлаштиришда жуда қулай ташкилий