1-мавзу. “Олдиндан зўриқтирилган темир-бетон конструкциялар технологияси” фанига кириш

 
 
 

---

4.3. Арматурани таранглаштиришнинг электротермик усули 
Арматурани таранглаштиришнинг электротермик усулининг моҳияти
шундаки арматура стержени электр токи ёрдамида қиздирилиб керакли
узунликкача чўзилади ва қолиплардаги ёки қолип тагидаги қаттиқ
тиргакларга маҳкамланади. Улар эса стерженларни совиши натижасида
қисқаришига қаршилик кўрсатади. Бунинг натижасида арматурада
олдиндан зўриқиш ҳосил бўлади ва арматура бўшатилгандан сўнг куч 
Конструкция бетонига узатилади ва уни сиқади. электротермик
таранглаштириш учун мўлжалланган арматура стерженларининг учларида
таянч юзалари ўртасидаги масофа қолипдаги тиргакларнинг ташқи чегаралари 
орасидаги масофадан зарур даражада кичик бўлган ўлчамда анкерлар
ўрнатилади. Стерженларнинг электротермик усулда қиздириш уларни
қиздирилган холда тиргакларга бемалол ўрнатиш имконини бериши керак 
(4.23 - расм).
Таранглаштириладиган арматуранинг шартли оқувчанлик чегарасининг 
пасайиши ва вақтинчалик қаршилигини пасайиб кетишини олдини олиш
мақсадида арматурани электр токи ёрдамида қиздирилганда ҳарорат 4.7 -
жадвалда келтирилган катталикдан ошмаслиги керак. 
4.23 - расм. Арматурани электротермик усулда чўзишнинг кетма-кетлиги:
а – стержен қиздирилгунча, б – қиздирилган стержен, в – совиган стержен қолип 
тиргакларида, 1 – стержен, 2 – тиргаклар, 3 – қолип, л
з
 – тайёр стержен узунлиги, 
л
т
– қиздирилган стержен узунлиги, л
у
– тиргаклар орасидаги масофа, Δл – электр 
токи ёрдамида қиздирилганда стерженнинг узайиши. 
Қиздириш ҳарорати пўлатнинг узайишига қараб назорат қилинади.
Ҳароратни ўлчашда ўлчов хатоси ±20
0
Сдан ортиқ бўлмаган термоелектрик 
термомонометр, термоқаламлардан фойдаланишга рухсат этилади.
Таранглаштирилувчи арматуранинг тўлалигича узайиши учун
қиздириш ҳароратини қуйидаги формула билан аниқланади: 
бу ерда: t
p
– тавсия этиладиган ҳароратдан ( 4.5 - жадвал бўйича) юқори 
бўлмаган ҳарорат; 
Δl
n
– таранглаштирилувчи арматуранинг арматурани тиргакларга эркин
жойлаштирилини таъминлайдиган тўла узайиши;

---

l
k
– арматуранинг қиздириладиган қисмининг узунлиги, ёки ток ўтказувчи 
контактлар орасидаги масофа, см;
t
о
– атроф муҳит ҳарорати, 
0
С;
α - пўлатнинг чизиқли кенгайиш коеффициенти (4.5- жадвал бўйича) 
4.6 - жадвал