1-мавзу. Мулк ва баҳолаш ҳақида умумий тушунчалар

имкон беради. 
Қурилиш қийматининг йиғма смета ҳисоб-китоблари 
объектли сметалар ва 
алоҳида иш турлари бўйича смета ҳисоб-китоблари асосида тузилади.
Ишчи ҳужжатлари лойиҳаси таркибидаги янги қурилиш смета қийматининг 
тузилмаси асосан пудратчининг харажатларини ўз ичига олади ва бешта ташкил 
этувчидан иборат бўлади: 

---

 
С
қур
=ПЗ+НР+ПН+З
m
+П
р
З
, (10.7) 
 
бу ерда 
С
қур
– 
янги қурилишнинг смета қиймати; 
ПЗ
– 
бевосита харажатлар; 
НР
– 
қўшимча харажатлар;
ПН
- 
смета даромади (режали жамғармалар); 
З
т 
– 
технологик ускуналар,
мебел ва инвентар сотиб олишга кетган харажатлар ;
П
р
З
– 
қишки вақтда қурилиш-монтаж ишларини, амалга ошириш, вақтинчалик бино ва 
иншоотларни қуришга кетган қўшимча харажатлар билан боғлиқ бўлган бошқа 
харажатлар. 
 
Бевосита харажатлар – бу ишчиларнинг асосий иш ҳақини, моддий 
харажатлар (материаллар, конструкциялар ва маҳсулотлар, энергетик ресурслар, 
транспорт хизматлари), қурилиш машиналари ва механизмларни эксплуатация 
қилиш ва бошқа харажатларни ўз ичига олган харажатлардир. 
Қўшимча харажатлар (доимий харажатлар) қурилиш-монтаж ишларининг 
смета таннархининг бир қисми сифатида қурилиш ишлаб чиқаришининг асосий 
шароитларини, яъни уларни ташкил этиш, бошқариш ва хизмат кўрсатишни амалга 
ошириш билан боғлиқ бўлган харажатлар мажмуасини ифода этади.