1-мавзу. Мулк ва баҳолаш ҳақида умумий тушунчалар

ОҚ = ОТТҚ + ҲХ + ҚД - Қ, 
бу ерда, 
ОҚ — қурилиши тугалланмаган объектнинг қиймати; 
ОТТҚ — қурилиши тугалланмаган объектнинг тўлиқ тиклаш қиймати; 
ҲХ — ҳамроҳ харажатлар (лойиҳалаш учун дастлабки маълумотлар ва техник 
шартларни бериш бўйича, қурилиш учун ҳужжатларни мувофиқлаштириш бўйича 
хизматлар учун тўловлар, маркетинг, реклама ва девелопер корхона учун харажатлар, 
жалб қилинувчи кредит воситалари қиймати); 
ҚД — қурувчи даромади; 
Қ — аниқланган эскириш турлари ҳисобига объектнинг қадрсизланиши. 
Йиғилган эскиришни ажратиш усули билан аниқлаш мақсадга мувофиқ, чунки унда 
жисмоний, функционал ва ташқи эскириш катталиклари ҳисобланади. 
Бир қатор ҳолларда қурилиши тугалланмаган объектнинг ликвидлилигини ошириш 
мақсадида унинг қийматида қурувчи даромади ҳисобга олинмайди ва унга тугатиш 
чегирмаси сифатида қаралади. 
Объектнинг инвестициявий жозибадорлигини ошириш мақсадида объект қурилишини 
тугатиш учун зарур харажатлар танланган энг самарали фойдаланишга мувофиқ тарзда 
харажатли ва даромадли ёндашув усулларида ҳисобланади. Даромадли ёндашув 
доирасида пул оқимларини дисконтлаш усули энг мақбули ҳисобланади, ҳудди шу усул 
инвестицияларнинг қопланиш даврини ҳисоблаш учун ҳам қўлланилади. 
Назорат учун саволлар: 
1.
 
Кўчмас мулк объектларига жисмоний, функционал, иқтисодий ва экологик нуқтаи 
назардан тавсиф беринг. 
2.
 
Фойдаланиш мақсадига кўра қурилиш объектлари қандай гуруҳларга бўлинади? 
3.
 
Қандай жамоат биноларини биласиз? 
4.
 
Кўчмас мулк объектлари экспертизаси нима? 
5.
 
Кўчмас мулк бозорининг иқтисодий тавсифи ҳақида нималарни биласиз? 
6.
 
Кўчмас мулк (ер участкаси) қийматига қандай омиллар таъсир этади? 
7.
 
Ситиус нима? 
8.
 
Кўчмас мулк объетларини қандай таснифлаш мумкин? 
9.
 
Биноларнинг қандай конструктив қисмларини биласиз? 
10.
 
Қурилиши тугалланмаган объектларни баҳолашда қандай маълумотларни 
тўплашни талаб қилинади?