1-мавзу. Мулк ва баҳолаш ҳақида умумий тушунчалар

 
Иқтисодий қиймат 
– мумкин бўлган альтернатив қарорларнинг энг 
яхшисини қўллаш натижасида қўлга киритиладиган даромад/зарар. Иқтисодий 
қиймат қуйидагича ҳисобланиши мумкин: 

 қўлга киритилган тушим ёки активдан фойдаланишдан олинган даромад 
бўйича; 

 активдан бошқача фойдаланиш орқали қўлга киритилиши мумкин бўлган 
«альтернатив» даромад бўйича. 
Кўчмас мулк пулга алмаштириладиган товар бўлгани учун равшанки, бозор 
нархлари (алмашув нархлари) корхонанинг ташқи ҳисоботига алоқадор бўлиши 
лозим.

---

Бозор нархлари бозор томонидан белгиланади, бироқ корхона ҳар доим 
иккита бозорда фаолият кўрсатади ва демак икки турдаги нархлар – сотиб олиш ва 
сотиш нархлари билан иш кўради ва уларнинг ҳар биттаси учта фарқли жиҳат 
орқали ифодаланиши мумкин.
Таннарх
– корхона томонидан эгалик қилиш ҳуқуқни қўлга киритиш ва 
активларга эгалик қилиш учун тўланган агрегатланган нарх бўлиб, унга активни 
етказиб бериш, ўрнатиш ва эксплуатацияга киритиш бўйича харажатлар киради
10.2 - жадвал 
Баҳолаш базалари 
№ Баҳолаш 
вақти
Алмашув тури 
Сотиб олиш қиймати 
Чиқариб ташлаш қиймати
1. Ўтмиш 
Актив қиймати
Аввалги сотув нархи 
2. Ҳозирги 
пайт 
Активни алмаштириш 
қиймати
Жорий сотув нархи 
3. Келажак
Активни алмаштириш 
билан боғлиқ бўлган 
келажакдаги кутилаётган 
харажатлар 
Кутилаётган сотиш қиймати
 

---

Таннарх кўчмас мулк баҳоси сифатида аҳамиятли афзалликка эга бўлиб у