1-мавзу: Кириш. Иммунология фани (предмети) ва вазифалари

кластерлари бўйлаб идентификация қилиш осон 
(В-хўжайралари сиртқи Ig ҳамда Т-
хўжайрага Т3 ёки CD3). 
• 
Ўз хўжайраларини ҳимоялаш. Организм хўжайралари комплемент тизими 
бошқарув оқсиллари деб ном олган туфайли фаол таъсир қилувчи деструктив таъсирлардан 
ҳимояланган. СI-ингибиггор (CHnh) Clq нинг Clrs билан алоқасини бузиб, шу орқали 
фаоллашган С4 ҳамда С2 ни С Is катализацияловчи вақтни чеклаб қўяди. Ундан ташқари 
Clinh қон плазмасидаги С1 нинг ўз-ўзидан фаоллашувини чеклайди. Clinh нинг генетик 
деффекти вақтида ирсий ангионевротик шиш (АШ) пайдо бўлади. Унинг потогенизи 
шишларни келтириб чиқарувчи анафилактинларнинг (СЗа и С5а) ҳаддан ташқари кўп 
тўпланиб қолиши ҳамда комплемент тизимининг сурункали равишда ўз-ўзидан ортиб 
кетиши сабаб бўлади. Касалликни ўриндош терапия ҳамда Clinh препарати билан 
даволашади. С4-бириктирувчи (боғловчи) оқсил — С4ВР (C4-Binding Protein), С4Ь ҳамда
С2а тъсирини олдини олган ҳолда С4Ь ни боғлайди. DAF (Decay-Accelerating Factor — 
CD55 деградациясини тезлаштирувчи фактор) мембираналарга ҳужум қилувчи комплексни 
ҳосил бўлишининг олдини олган ҳолда комплемент фаоллашувининг классик ҳамда 
мўқобил йўлларининг конвертазларини ишлаб чиқаради.
❖
Н фактор (эрувчи) В факторини СЗЬ комплексида ҳайдаб чиқаради (сиқиб 
чиқаради). I фактор (омил) (протез зардоби) СЗЬ ни C3dg ҳпамда ІСЗЬ га, С4Ь ни эса—
С4с ҳамда C4d га парчалайди. МСР мембрана оқсили СЗЬ ни боғлайди ҳамда уни I.58 
фактор учун қулай шароитга келтиради. ЗCD59 ҳамда DAF (CD55) боби. Комплекс 

---

оқсилларининг фаоллиги мембранага ҳужуми CD59 ҳамда DAF мембрана оқсиллари 
билан тўхтатиб турилади. Улар организмнинг хўжайраларини комплемент лизисидан 
ҳимоялайди. Наслий деффект (нуқсон) ҳолатида уларнинг KjieT04H0A мембраналар билан 
алоқасида пароксизмал тунги гемоголбинуря ривожланади. Бундай касалларда эпизодик 
равишда компонентлар билан фаоллашган соф эритроцитларнинг ички қон айланиш лизиси 
ҳуружлари пайдо бўлиб, буйракларда гемоглобин экскрецияси рўй беради.