1-Mavzu: Jismoniy tarbiya diagnostikasi va korreksiyasi

7- mavzu. UZLUKSIZ TA’LIMDA PEDAGOGIK NAZORATNI TASHKIL

ETISHNING ILMIY ASOSLARI
Reja:

1. 
   Umumiy o'rta ta’lim maktablarida pedagogik tashxis qilishning, mazmuni
   
2. 
   Dastlabki test metodining qo‘llaniIanishi.Testlar
   

Umumiy o'rta ta’lim maktablarida pedagogik tashxis qilishning, mazmuni. Umumiy o'rta ta’lim maktablarini isloh qilishnmg asosiy maqsadi - shaxsni har tomonlama kamol toptirish hisoblanadi. Pedagogik tashxislashda maktab o'quvchilarining o'ziga xos xususiyatlari mavjud. Boshlang'ich ta’lim o'qishga va ljtimoiy-foydali mehnatga halol munosabatni, Vatanga muhabbatni tarbiyalasa, umumiy o'rta va keyingi bochqichda aynan shu munosabatlar bilan birga ta’limiy-tarbiyaviy va kamol toptirish vazifalarini ajratish, bilimlami o'zlashtirish hamda zarur shaxsiy sifatlami shakllantirish, takomillashtirish uchun yaxshi sharoitlar vujudga keladi. O'qish jarayonida qarashlar va ma’naviy sifatlar ham shakllanadi, ya’ni mazkur funksiyalaming birligi va o'zaro bog'liqligi kuzatiladi. Umumiy o'rta ta’lim maktablarida pedagogik tashxislash va korreksiyalashning mazmuni o'quvchilarda aqliy, intellektual qobiliyatlami, ijobiy qarash va e’tiqodlami, axloqiylik, irodalilik va hissiyotlami shakllantirish(ian iborat. Diagnostika o'tkazadigan o'qituvchi o'quvchilarda ma’rifiy va ma'naviy sifatlami shakllantirishi, ma'naviy va moddiy hayotning uyg unligini, ma'naviy yuksalishda milliy g oyaning tushunishlari ni va ulami turmushda qo llay bilishlari uchun zamin yaratishi lozim. Shuningdek, o quvchilaming hozirgi globallashuv jarayonida ma'naviy taxdidlami farqlay olishlari, fikrga qarshi fikr, g'oyaga qarshi g oya bilan kurash olib borish lozimligini, inson qalbiga yo l topish ma'naviy kamolot ekanligini va mamlakat ravnaqi yo lida fidoyilik, jasorat ekanligini anglab yetishlari uchun barcha pedagogik metodlardan foydalanish lozim. O'qituvchi har bir darsdagi o'quv materialini taqdim qilish jarayonida tarbiyaviy vazifaning muayyan bir tomonini amalga oshiradi. Masalan, boshlang'ich sinf o'quvchi lari da do'stlik, mehribonlik, mehnatsevarlik to'yg'ulari shakllanadi. Yoki 5-6-sinflarda Alisher Navoiy, Zahiriddin Muhammad Bobur, Ogahiy, Fuzuliy, Nodira kabi so'z gavharlarining ustalari, turk dunyosi adabiyotining eng mashhur vakillari; 7-10-sinflarda Abdulla Qodiriy, Cho'lpon, Abdulla Qahhor, Usmon Nosir, G'afur G'ulom, Zulfiya, Rauf Parfi, Omon Matchon kabi o'zbek adabiyoti osmonida yarqiroq yulduzlar, ko'aii qamashtiruvchi chaqmoqdek pay do bo'lgan shoir va yozuvchilaming hayoti va ijodini o'rganishar ekan, o'quvchilarda milliy g'urur va iftixor hissi, vatanparvarlik va sadoqat, olijanoblik va insonparvarlik kabi hislatlar shakllantiriladi. Bunday darslarda, darsdan va maktabdan tashqari tadbirlarda o'qituvchining darsda qo'yadigan tarbiyaviy vazifasi o'quvchida shaxsning muayyan sifatlarini takomillishtirishga qaratilishi lozim. Masalan, 8-9-sinflardagi Tarix darslarida Temuriylar davlatining tashkil topishi, iqtisodiy-ijtimoiy taraqqiyoti o'rganilar ekan, o'qituvchi katta maktab yoshidagi o'quvchilarda o'zbek davlatchiligining rivojlanish tarixi, buyuk bobokalonlarimizning xalq va millat oldida qilgan ulug' ishlari, Temuriylar davridagi ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy hayoti haqida tasawur hosil qilish bilan bog' liq ma’naviy-ma’rifiy vazifalami amalga oshiradi. Umumiy o'ila ta’lim maktablarida pedagogik tashxis qilishning mazmuni oziga xos xususiyatga ega. Kichik maktab yoshidagi o'quvchilar(6-10 yosh), o'rta pog'ona o'quvchilari (11—14 yoshli o'smirlar) va katta maktab yoshidagi (15-16-17 yoshli o'spirinlar) о quvchilami tashxislashda ulaming o'ziga xos individual-psixologik xususiyatlari inobatga olinadi. Kichik mak tab yoshidagi o'quvchilami pedagogik diagnostika qilish va xulqini korreksiyalashda o'quvchilardagi sezgi, idrok, xotira, tafakkur kabi bilish jarayonlarining o'ziga xos xususiyatlarini inobatga olish kerak. Mazkur yoshdagi bolalar o'z idroklarining aniqligi, ravonligi, sofligi, o'tkirligi bilan boshqa davrdagi insonlardan keskin farqlanadilar.