Tajriba-sinov metodi - tajriba- («eksperiment» so’zi lotincha «sinab ko’rish», «tajriba quyish» ma’nosini anglatadi) tajriba ishlari, asosan ta’lim -tarbiya jarayoniga aloqador ilmiy faraz yoki amaliy ishlaming tadbiqiy jarayonlarini tekshirish, aniqlash maqsadida o’tkaziladi. Tajriba -sinov metodi sharoitga qarab 3 xilda o’tkaziladi: 1. Tabiiy tajriba, 2. Laboratoriyaviy tajriba, 3. Amaliy tajriba.
Pedagogik diagnostikada tadkikotlarni tashkil qilish. Ilmiy-pedagogika tadkikotlarining tarkibi, unga ilmiy izlanishlaming u yoki bu elementini kiritish bilan bog’lik ravishda har xil o’zgarishlami boshdan kechirdi. Ilmiy-pedagogik tadkikotlar tarkibini birmuncha umumlashgan ko’rinishda tasvirlash mumkin. Ilmiy redagogika tadqiqotlarini tashkil qilishda ma’lumotlami yig’ish, xulosalami jamlash, tadqiqot do’yicha miqdoriy tahlil o’rtacha miqdoriy raqamlami aniqlash, ilmiy faraz, xulosalaming to’griligini ta’minlovchi ma’lumotlami yig’ish: (buning uchun turli xil metodlar qo’llaniladi); ta’lim -tarbiya jarayoniga oid ishchi farazni ilgari surish, uni nazariy va amaliy jihatdan sinovdan o’tkazish maxsus metodikasini ishlab chiqarish va boshqalar muhim ahamiyat kasb etadi. Tadqiqotchi o’zi tadqiq etayotgan predmet yoki hodisalami o’rganishda ilmiy bilishning turli metodlaridan foydalanish asosida ma’lum yangi bilimlami hosil qiladi. Bu yangi bilimlar o’zlarining paydo bo’lishidan, to insoniyatning nazariy bilimlari tizimlari - fanlarga kirib kelishgacha, har xil ko’rinishlarda bir qancha taraqqiyot bosqichlarini bosib o’tadi. Ilmiy tadqiqot asosida paydo bo’lgan yangi bilimlaming rivojlanishidagi turli ko’rinishdagi bu bosqichlar ilmiy bilishning shakllari deyiladi. Ilmiy bilish bunday shakllarining asosiylarini ilmiy g’oya, muammo, faraz, nazariya va ilmiy oldindan ko’rishlar tashkil qiladi. Ilmiy g’oya ilmiy bilishning birinchi shaklidir.
Diagnostikada so'rov metodlari. Pedagogik diagnostikada turli og'zaki so'rov metodlari mavjuddir. Nostandart intervyu ko'proq birinchi sinov qadamini eslatadi. Bunda muammoni aniqlash, axborot to'rlash rejasining asosiy holatlarini yana bir bor tekshirib ko'rish va tadqiqot ob’ektini aniqlash zarur. Intervyu o'tkaziladigan mavzu tanlangach, uni olib boruvchi faqat oraliq savollar yordamida mavzuni kerakli yo'nalishga buradi. Javob beruvchi o'zining qarashlarini o'ziga qulay shaklda bayon qilish uchun keng imkomyatga ega bo'ladi. Bu erkin shakl intervyu oluvchiga kata talab yuklaydi. Standart intervyuda intervyu oluvchi beriladigan savolaming tuzilishi va ketmaketligini o'matuvchi maxsus ishlangan sxema asosida ish olib boradi.sxemada savollarga tushuntirishlar,so'rov kechadigan holatlar ham ko'rsatilgan bo'ladi. Masalan, «O'quvchilarga jinsiy tarbiya berishda oilaning hamkorligi» mavzusidagi so'rovnomaning sxemasi quyidagicha bo'lishi mumkin: Holat uyda oilaning boshqa a'zolari yo'q vaqtida bolaning onasi bilan
о tkazilgan intervyu.
Do'stlaringiz bilan baham: |