1-мавзу: «иионинг жамо¬ат тартибини саќлаш ва жамоат хавфсизлигини таъмин¬лаш фаолияти¬ни бош¬ќариш» ўќув курси¬нинг пред¬мети, вазифаси ва тузилиши

Қурол қўллаш тартиби.
Хизмат қуроли охирги чора сифатида 
Ўзбекистон Республикасининг «Ички ишлар органлари тўғрисида»ги 
Қонунининг 24-моддасига мувофиқ қўлланилади. 
Хизмат қуроли қуйидаги ҳолларда огоҳлантирилмасдан қўлланилади: 
– ВСҲга ва ВСҲ шахсий таркибига, конвой ходимларига ёки 
бошқа шахсларга қуролли ёки транспорт воситаларидан (жанговар 
техника, автотранспорт, учиш аппаратлари, денгиз ва дарё кемалари-
дан) фойдаланиб ҳужум бўлганда, қачонки уларнинг ҳаёти ва соғлиғи 
яққол хавф остида қолган бўлса ёки ушбу ҳужумни қайтаришда 
бошқа чоралар қўллашнинг имкони бўлмаса; 
– қуролланган ушланган ва қамоққа олинган шахс қочганда; 
тезюрар транспорт воситаларидан фойдаланиб ёки ҳаракатланаётган 
йўловчилар поездидан қочганларга нисбатан. 
Хизмат қуроли кўчаларда, жамоат ва аҳоли яшаш жойларида, 
транспорт воситасида, шунингдек, ёнғинга хавфли ёки портловчи 
моддалар сақланадиган омборхоналар жойлашган ҳудудларда, агарда 
қурол қўллаётган ходимнинг бошқа бир бегуноҳ шахсга ёки юқорида 
санаб ўтилган объектларга зарар етказмаслигига тўлиқ ишонч ҳосил 
қилингандан кейин қўлланилиши мумкин. 
Ўзбекистон Республикаси давлат чегаралари ҳудудида қурол 
қўллашнинг зарурати туғилганида, қурол қўллаётган шахс ўқнинг 
давлат чегарасидан ўтмаслиги ва чегарани қўриқлаётган нарядларга, 
чегара белгиларига зарар етмаслик чораларини кўриши керак. 
Қурол қўллаган ходим уни қўллаш натижасида жароҳат олган 
шахсга биринчи тиббий ёрдам кўрсатади, тиббий ёрдам ходимларини 
чақириш чораларини кўради ва содир бўлган ҳолат тафсилотини 
(ВСҲ, конвой қисми ёки ички ишлар органлари бўйича) навбатчига 
маълум қилади. Бундай ҳолат ўлим билан тугалланганда, воқеа жойи-
га прокуратура ва тегишли идора ходимлари етиб келгунга қадар, 
ушбу жойни қўриқлаб, бошқа шахслар томонидан жамоат тартиби 

---

211 
бузилиши ва ҳуқуқбузарликлар содир этилишининг олдини олиш 
чора-тадбирларини кўради. 
ВСҲга (конвой қисмига, ички ишлар органига) қайтиб келиши 
билан содир бўлган воқеа тўғрисида батафсил билдирги ёзиб, 
навбатчига ахборот беради. 
Қурол қўлланилганлиги ҳолати тўғрисида маълумотга эга бўлган 
навбатчи қуйидагиларни амалга оширади: 
– зудлик билан ўзининг бевосита бошлиғига (конвой қисми 
сардорига, ички ишлар органи бошлиғига) маълум қилади ва 
прокурорга хабар беради; 
– жамоат тартибини сақлаш ва содир этилиши мумкин бўлган 
ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш зарурати туғилганда, конвой 
нарядини воқеа жойига юборади; 
– қурол қўлланилганлиги юзасидан баённома тузади ва баённома-
ни ВСҲ бошлиғига (конвой қисми сардорига, ички ишлар органи 
бошлиғига) беради. Баённомада, шунингдек, сарф қилинган ўқ-дори 
сони ҳам кўрсатилади. 
Қурол қўлланилганлиги тўғрисидаги тўлиқ маълумот белгилан-
ган тартибда ИИВ, ИИББ, ИИБларга юборилади.