1-mavzu: Huquqiy madaniyat va huquqiy tarbiya asoslari fanining asosiy tushunchalari, fanning maqsadi, vazifalari

mutafakkir va 
huquqshunos Sharl Lui 
Monteyske (1689-1775)
katta hissa qo’shdi. 
Monteyske asarlari ichida uning 
«Qonunlar 
ruhi»
asari alohida o’rin egallaydi. Bu asarda 
bayon qilingan ta’limot burjua dunyosining 
siyosiy-huquqiy 
fikr 
tarixi 
va 
davlat 
muassasalarining rivojlanishiga katta 
ta’sir 
ko’rsatdi. 
Uning 
siyosiy-huquqiy 
qarashlari 
«Rimliklarning 
shuhrati 
va 
inqirozining 
sabablari to’g’risida mulohazalar» 
va 1748 yilda yozib tugallangan 
«Qonunlarning ruhi to’g’risida» 
nomli fundamental asarlarida o’z ifodasini 
topgan. 
Uning huquqiy tadqiqotlarining bosh mavzusi – pozitiv qonunlardir. Monteske 
boshqa fransuz ma’rifatparvarlari kabi jamiyatda shaxs erkinligini ta’minlashda 
qonunlarning roliga katta ahamiyat beradi. Qonunchilik va qonunlar mazmunini 
yoritishda Monteske ularni turli xil omillar bilan bog’liq holda o’rganadi. 
Uning 
fikricha, qonunlar yaratilishida
va ularning mazmunini belgilashda boshqaruv 
shakli, din, urf-odat va an’analar, iqlim, mamlakatning geografik joylashuvi kabilar 
muhim o’rin tutadi. 
Monteyske
talqiniga muvofiq, 
davlat
insonlar ehtiyojlarining mahsulidir. 
Jamiyat hukumatsiz mavjud bo’la olmaydi. Alohida kuchlarning birlashishi 
natijasida fuqarolik holati vujudga keladi. Fuqarolik holati esa siyosiy holatning, 
ya’ni 
davlatning paydo bo’lishi
va fuqarolar uchun umumiy qonunlarning qabul 
qilinishida asos bo’lib xizmat qiladi. 
Monteyske boshqaruv shakllarini 
uchga 
bo’ladi: 
respublika, monarxiya va 
despotiya.
Respublikada
oliy hokimiyat butun xalq (demokratiya) yoki uning 
ma’lum bir qismi (aristokratiya) qo’lida yig’ilgan bo’ladi.