|
5.10-расм. FTTx концепциясини реализация қилиш вариантлари.
FTTx концепцияси абонент кабел тармоғида оптик кабелдан фойдаланиш стратегиясини аниқлади. Унинг кейинчалик ривожланиши аниқ конфигурацияларни ишлаб чиқиш ва масалаларни ҳал қилиш, абонент кабел тармоқларида кенг полосали кириш учун оптик узатиш тизимларини қандай қилиб қўллаш йўналишида борди. Бу ерда турли вариантлардан фойдаланиш мумкин (5.11-расм), шу билан бирга, асосан, транспорт тармоқларига мўлжалланган маълумотларни узатишнинг актив усуллари тез орада кабел тармоғи ресурсидан фойдаланишнинг паст самаралилигини кўрсатди. Маълумотларни узатиш асимметрияси, ONT конфигурациясини максимал равишда соддалаштириш зарурияти ва бошқалар каби факторлар анъанавий толали-оптик узатиш тизимларида ҳисобга олинмаган. Натижада кириш тармоқларини ўрнатиш учун “оптик охирги миля” ечимлари пайдо бўлди.
“Халқа” топологияси (5.11-расм, а) микро SDH га асосланган бўлиб, толалар сони бўйича идеал ечимдир, ўрнатилган резервлаш мавжуд, аммо тармоқларни кенгайтириш етарлича мураккаб. “Нуқта-нуқта” топологияси учун (5.11-расм, б) ихтиёрий тармоқ топологияси тўғри келади, тармоқда ишлаш осонлашади, аммо кўп миқдордаги тола ва оптик узаткичлар талаб қилинади. Актив тугунли “дарахт” топологияси (5.11-расм, в) Ethernet 10/100/1000 протоколига асосланган бўлиб, оралиқ тугунларда актив қурилмаларни ўрнатиш талаб қилинади. Пассив оптик шохлантиргичли “дарахт” топологияси ёки 5.11-расм (г) да келтирилган шундай номланадиган пассив оптик тармоқлар (PON) бошқа топологияларга нисбатан оптимал миқдордаги тола ва оптик узаткичларга эга бўлиб, кенг полосали кириш оптик тармоқларининг энг самарали технологияси бўлиб ҳисобланиши мумкин.
5.11-расм. Оптик кабелларни абонент кабел тармоқларида қўллаш топологиялари вариантлари: а - халқа; б – нуқта-нуқта; в – актив тугунли дарахт; г – пассив оптик шохлантиргичли дарахт.
PON технологиясининг ривожланиши турли технологияли бутун оиланинг пайдо бўлишига олиб келди: АPON, BPON, EPON ва GPON. Ушбу оиланинг кенгайиши истисно қилинмайди. PON технологиялари, асосан, узатиш тезлиги, битта OLT охиридаги абонент тугунлари сони, шунингдек, фойдаланувчи қурилмалари билан мослашиш интерфейслари билан фарқланади. Биринчи PON технологиялари (АPON ва BPON) АТМ технологиясига мўлжалланган бўлиб, SDH иерархияларининг узатиш тезлиги, охирги ишланмалар (EPON) Ethernet технологиясига ва 1 Гбит/с узатиш тезлигига мўлжалланмоқда. 5.1-жадвалда ушбу кириш технологиялар оиласининг қиёсий таҳлили келтирилган.
Шу тарзда, анъанавий оптик узатиш тизимлари ва FTTx “охирги оптик миля” концепциясини биргаликда яратувчи янги PON асосидаги технологиялар замонавий ва келажак NGN кириш тармоқларини ривожлантиришда асосий рол ўйнайди. Оптик узатиш тизимларининг улуши тобора ўсиб бормоқда ва фақат вақт фактори FTTx технологияларига DSL ечимларини бозордан сиқиб чиқаришга халақит бермоқда. Агар операторлар бутун абонент кабел тармоғини қайтадан қуриш қарорини қабул қилганларида FTTx технологияси асосий бўларди. Замонавий абонент кабел тармоғини телефон кабеллари асосида яратиш учун операторларга тахминан юз йил керак бўлганини эслаб ўтмасдан илож йўқ. Абонент тармоғининг анъанавий кабеллардан оптик технологияларга ўтиши учун қанча вақт талаб қилиниши – кўпроқ тарихга тегишли бўлган масаладир. Шунинг учун ҳозирги вақтда FTTx технологиялари энг истиқболли бўлиш билан бирга NGN кириш концепциясида аҳамияти бўйича иккинчи бўлиб қолмоқда.
5.1-жадвал.
PON технологияларининг қиёсий таҳлили
Характеристика
|
APON (BPON)
|
EPON
|
GPON
|
Стандартлаштириш институтлари/иттифоқлар
|
ITU/T SG15/FSAN
|
IEEE/EFMA
|
ITU-T SG15/FSAN
|
Стандартни қабул қилиш санаси
|
1998-йил октябр
|
2004-йил июл
|
2003-йил октябр
|
Стандарт
|
ITU-T G.981.x
|
IEEE 802.3ah
|
ITU-T G.984.x
|
Узатиш тезлиги, тўғри/тескари оқим, Мбит/с
|
155/155; 622/155; 622/622
|
1000/1000
|
1244/155, 622, 1244; 2488/622, 1244, 2488
|
Базавий протокол
|
АТМ
|
Ethernet
|
SDH
|
Линияли код
|
NRZ
|
8B/10B
|
NRZ
|
Тармоқнинг максимал радиуси, км
|
20
|
20(>30)
|
20
|
Битта толага абонент тугунларининг максимал сони
|
32
|
16
|
64(128)
|
Иловалар
|
ихтиёрий
|
IP, маълумотлар
|
ихтиёрий
|
FEC хатоларни коррекциялаш
|
Назарда тутилган
|
йўқ
|
зарур
|
Тўғри/тескари оқимлар тўлқин узунликлари, нм
|
1550/1310
1480/1310
|
1550/1310
1310/13103
|
1550/1310 1480/1310
|
Полосани динамик тақсимлаш
|
мавжуд
|
қўллаб-қувватлаш
|
мавжуд
|
IP-фрагментация
|
мавжуд
|
йўқ
|
мавжуд
|
Маълумотлар хавфсизлиги
|
Очиқ калитлар билан шифрлаш
|
йўқ
|
Очиқ калитлар билан шифрлаш
|
Резервлаш
|
мавжуд
|
йўқ
|
мавжуд
|
Нутқ иловаларини қўллаб-қувватлашни баҳолаш ва QoS
|
юқори
|
паст
|
юқори
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
