Одил судловни амалга оширишда қатнашувчи шахслар
Маъмурий иш юритишда ишда иштирок этувчи шахслар билан бир қаторда одил судловни амалга оширишга ёрдам берувчи гувоҳлар, экспертлар, мутахассислар ва таржимонлар ҳам иштирок этишлари мумкин.
Суд мажлиси котиби
Суд мажлиси давомида судянинг ёрдамчиси (катта ёрдамчиси) суд мажлиси котиби функцияларини бажаради.
Суд мажлисининг котиби маъмурий ишларни суд муҳокамасига тайёрлаш учун зарур бўлган ҳаракатларни амалга оширади, ишда иштирок етаётган шахсларни суд муҳокамасининг вақти ва жойи тўғрисида хабардор қилади ҳамда уларнинг судга келишларини текширади, уларнинг келмаганлик сабабларини аниқлайди ва судга хабар беради. судя бу ҳақда процессуал ҳаракатлар тўғрисида баённома тузади, судянинг суд мажлисига тайёргарлик кўриш ва ўтказиш билан боғлиқ бошқа топшириқларини, шунингдек суд ҳужжатини ижро этишга юбориш билан боғлиқ бошқа топшириқларини бажаради.
Гувоҳ
Иш учун аҳамиятли бўлган ҳар қандай ҳолатларни биладиган ҳар қандай шахс гувоҳ бўлиши мумкин.
Қуйидаги шахслар гувоҳ сифатида чақирилиши ва сўроқ қилиниши мумкин эмас:
фуқаролик, хўжалик, маъмурий иш бўйича вакиллар ёки жиноят иши бўйича ҳимоячилар, маъмурий ҳуқуқбузарлик тўғрисидаги иш бўйича адвокатлар - вакиллик, ҳимоячи ёки адвокатнинг вазифаларини бажариши муносабати билан уларга маълум бўлган ҳолатлар тўғрисида;
жисмоний нуқсонлари ёки руҳий касалликлар туфайли фактларни тўғри идрок ета олмайдиган ёки улар ҳақида тўғри кўрсатма бера олмайдиган шахслар.
Гувоҳнинг ҳуқуқ ва мажбуриятлари
Гувоҳ адвокатнинг юридик ёрдамидан фойдаланишга, ўз она тилида кўрсатма беришга, агар у маъмурий иш юритилаётган тилни билмаса ёки етарлича гапирмаса, бунда таржимон хизматидан фойдаланишга ҳақли. ўз қўлида кўрсатма беради ва гувоҳлик беришда ёзма эслатма ва ҳужжатлардан фойдаланинг.
Гувоҳ суднинг чақируви бўйича келишга, иш бўйича ўзига маълум бўлган маълумотлар ва ҳолатлар тўғрисида ҳаққоний кўрсатма беришга, судянинг ва ишда иштирок етаётган шахсларнинг саволларига жавоб беришга, суд мажлисида тартибни сақлашга мажбурдир.
Гувоҳ била туриб ёлғон кўрсатма берганлик учун жиноий жавобгарликка тортилади, бу ҳақда суд тилхат билан огоҳлантиради.
Ҳеч ким ўзига ва яқин қариндошларига қарши гувоҳлик беришга мажбур эмас.
Кўрсатув бериш мажбурияти қонун ҳужжатларига мувофиқ ўз касб бурчини бажариши муносабати билан ўзларига маълум бўлган маълумотлар ва ҳолатлар асосида кўрсатув беришни рад этишга ҳақли бўлган шахсларга нисбатан татбиқ этилмайди.
Эксперт
Эксперт сифатида фан, техника, санъат ёки ҳунармандчилик соҳасида хулоса бериш учун зарур бўлган махсус билимга эга бўлган шахс тайинланиши мумкин.
Эксперт сифатида давлат суд экспертизаси муассасасининг эксперти, бошқа корхона, муассаса, ташкилотнинг ходими ёки бошқа жисмоний шахс иштирок этиши мумкин.
Муомалага лаёқатсиз ёки муомалага лаёқатсиз деб топилган шахслар, шунингдек қасддан жиноят содир этганлик учун судланганлиги олиб ташланмаган ёки олиб ташланмаган шахслар эксперт сифатида жалб етилиши мумкин эмас.
Do'stlaringiz bilan baham: |