1. Маъмурий процесс иштирокчиларининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари

4-мавзу. Маъмурий процесс иштирокчиларининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари, судда вакиллик қилиш, ариза (шикоят) шакли ва мазмуни.

1. Маъмурий процесс иштирокчиларининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари

2. Судда вакиллик қилиш
3. Ариза (шикоят) шакли ва мазмуни.
1. Маъмурий процесс иштирокчиларининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари

Ўзбекистон Республикаси Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексининг 2-бандида маъмурий иш юритиш иштирокчиларининг таркиби, ҳуқуқ ва мажбуриятлари очиб берилган.

Маъмурий иш юритиш иштирокчиларининг таркиби

Маъмурий иш юритишнинг иштирокчилари:

1. Ишда иштирок этувчи шахслар;
2. Одил судловни амалга оширишга ҳисса қўшувчи шахслар.

Ишда иштирок этган шахслар

Ишда иштирок этувчи шахслар қуйидагилардир:
• Томонлар;
• Учинчи шахслар;
• прокурор;
• давлат органлари ва уларга юкланган ваколатлар бўйича бошқа шахслар, судга тушунтиришлар бериш, ишни кўриб чиқишда юзага келадиган барча масалалар бўйича ўз важларини, хулосаларини тақдим этиш, ишда иштирок этувчи бошқа шахсларнинг илтимосномалари, важлари, суд ҳужжатлари устидан шикоят қилиш (протест келтириш) ва уларга мазкур томонидан берилган бошқа процессуал ҳуқуқлардан фойдаланиш; Код.
Ишда иштирок этувчи шахслар ушбу Кодексда назарда тутилган процессуал мажбуриятларни оладилар ва уларга тегишли барча процессуал ҳуқуқлардан виждонан фойдаланишлари шарт.


Томонлар
Маъмурий иш юритиш тарафлари ариза берувчи ва жавобгар ҳисобланади.
Ўз ҳуқуқлари ва қонун билан қўриқланадиган манфаатларини ҳимоя қилиш учун даъво аризаси билан мурожаат қилган ёки манфаатларини кўзлаб даъво қўйилган фуқаролар ва юридик шахслар ариза берувчилардир.

Жавобгарлар - маъмурий органлар, фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари ва уларнинг мансабдор шахслари, уларга нисбатан даъво қўзғатилади.

Томонлар тенг процессуал ҳуқуқлардан фойдаланадилар.

Бир нечта ариза берувчилар ва судланувчиларнинг ишида иштирок этиш

Даъво бир нечта даъвогарлар томонидан биргаликда ёки бир нечта жавобгарларга қарши қўйилиши мумкин.
Ариза берувчи ва судланувчиларнинг ҳар бири бошқа тарафга нисбатан суд муҳокамасида мустақил равишда ҳаракат қилади.
Процессуал шериклар ишни юритишни шериклардан бирига топширишлари мумкин.
Агар ишни бошқа судланувчи иштирокисиз кўриб чиқишнинг иложи бўлмаса, биринчи инстанция суди ҳал қилув қарори қабул қилишдан олдин аризачининг розилиги билан ушбу судланувчини ишга жалб қилади.
Агар қонун ҳужжатларида бошқа судланувчининг ишида мажбурий иштирок этиш назарда тутилган бўлса, суд ўз ташаббуси билан ушбу судланувчини ишда иштирок этишга таклиф қилади.
Суд аризачининг илтимосига биноан ишда бошқа судланувчини жалб қилишга ҳақли. Ишга бошқа судланувчини жалб қилиш ёки жалб этишни рад этиш тўғрисида ажрим чиқарилади.
Агар ишда бошқа судланувчи иштирок еца, ишни кўриб чиқиш бошидан амалга оширилади.