Тарихий географиянинг вазифалари, таркибий қисмлари

ТАРИХИЙ ГЕОГРАФИЯНИНГ ВАЗИФАЛАРИ, ТАРКИБИЙ ҚИСМЛАРИ. ТАРИХИЙ ГЕОГРАФИЯ ФАН СИФАТИДА


Режа:

1. 
   Тарихий географиянинг предмети ва манбалари.
   
2. 
   Тарихий географиянинг асосий таркибий қисмларининг хусусиятлари.
   
3. 
   Тарихий географиянинг фан сифатини шаклланиши ва ривожланиши.
   
4. 
   Тарихий география янги ва энг янги даврда.
   
5. 
   Тарихий картография.
   

Мамлакатларнинг тарихий географиясини ўрганишда дастлаб ўз диққатини аҳолини жойлашиши тарихий географияси, хўжалигининг тарихий географияси, тарихий-сиёсий географияси, тарихий иқтисодий географиясига қаратади. Тарихий география сохасида тадқиқот олиб боришда, тадқиқотчида кўплаб умумий характердаги муаммолар келиб чикади. (Масалан, мамлакатнинг иқтисодий, сиёсий географиясидаги тез ва кескин мамлакатнинг ҳудудий ўзгаришлари)
Мамлакатнинг тарихий-иктисодий ва тарихий-сиёсий географиясини ўрганишда тадқиқотчи бу мамлакат ҳақидаги бутун бир тарихий давр ичидаги маълумотни билиши керак. Шунга караб, бу мамлакатнинг иқтисодий ўсиши ёки инқирозини англаб етади. Яна иқтисодий ва сиёсий тарихий география ўтган тарихий давр мобойнида аҳолининг сони, миллий таркиби, жойлашиши, чегаралари ва ички маъмурий бошқарув вилоятларини ҳам ўрганади.
Вазифаларидан энг мушкули мамлакатнинг иқтисодий географияси ва унинг тараққиёти даражасини аниклайдилар. Шундан кейингина иқтисодий соҳадаги ўзгаришларнинг суръати кўз ўнгимизда намоён бўлади.
Тарихий географиянинг асосий вазифаси — мамлакатнинг цадимий даврдан то ҳозирги давргача бўлган сиёсий давлат чегаралари цадимги шаҳарларнинг ўрни, шунингдек, уларнинг турли даврлардаги ўзгаришлари, аҳолисининг жойлашувини ўрганади. Шунингдек, тарихий воҳеалар, жанглар ва уларнинг оқибатлари, бу жангларнинг давлат чегараларига таъсирини ҳам ўрганади.
Тарихий география тарихий воқеа ва ҳодисалар янада тушунарли бўлиши учун кўшинларнинг йўналиши картаси, жанг майдонининг географик ҳудуди каби вазифаларни ҳам ўз зиммасига олади. Юқоридаги вазифаларнинг ечими тарихчига аниклик ва илмийликда ёрдам беради.