1-keys. 1-vaziyat. Hayot–muallim

Keys bo‘yicha savol va vazifalar:
1. O‘quvchi o‘z hulqini dastlab qanday baholadi?
2. Feruzaning qarashlarida o‘zgarish sodir etgan shart-sharoitlarni tahlil qiling.
3. Bu misol namunasida ishontirish uslubining o‘ziga xos belgilarini ko‘rsating.





4-KEYS.


4-vaziyat. Yoshlik beboshlik. “Men o‘quvchilik davrimda kollejda ro‘y bergan quyidagi hodisani juda yaxshi eslayman. Bir kuni geografiya o‘qituvchisi betob bo‘lib qoldi. Uyga javob berishsa kerak, deb vujudimiz bilan kutib turgan edik, sinfga matematika o‘qituvchisi kirib keldi. U baland bo‘yli bo‘lishiga qaramay, juda ohista yurar, «O» harfini alohida urg‘u berib talaffuz qilar edi.
- Kel, Bori, teoremani isbot qilchi...
Men yozuv taxtasi yoniga bordim. Bo‘rni olib chizmaga qarab o‘ylay boshladim.... Lekin yoshlikning beboshligi mening vujudimni qamrab, o‘z ta’siriga tortdi. Bo‘rni joyiga qo‘yib, matematika o‘qituvchisiga qaradim va baland ovoz bilan dedim:
O‘zbekistondagi kata daryolaridan biri Amudaryodir. Bu daryo qirg‘oqlarida Urganch, Nukus, Termiz va Guliston kabi shaharlar joylashgan.
Guruh bir zumda muzlab qolgandek edi, lekin o‘zim chidab tura olmay kulib yubordim:
Dars jadvalida geografiya, shuning uchun geografiyaga javob beryapman,- dedim.
Bu qilig‘im uchun o‘qituvchi, albatta, meni sinfdan haydab chiqarishiga yoki onamni chaqirtirishiga ishonchim komil edi. Bu choralar meni ko‘p ovora qilishi va iztirobga solishini bilsam-da, o‘zimni haqligimni isbotlash uchun tayyor edim.
Lekin, o‘qituvchi sinfni tinchlanishini kutdi va hayratomuz tarzda:
- Geografiyani yaxshi bilmas ekansan, Guliston shahri Amudaryo bo‘yida emas, balki Sirdaryoning yonida joylashgan... Qani endi teoremani isbot qilib ko‘rchi, ehtimol buni tuzukroq uddalarsan.
U meni butunlay taslim qilgan edi. Uning jahli chiqishi, direktorga shikoyat qilishi yoki ota-onamni maktabga chaqirtirib muhokama qilishi mumkin edi-ku. Ana shunda, haqiqiy janjal boshlangan bo‘lar edi.
Eh, bu yoshlik - beboshlik davri. Arzimagan xatti-harakatlar bilan qiy-chuv janjalga sababchi bo‘lib qolish mumkin.