1§. Jamiyatni axborotlashtirish va kompyuterlashtirish muammolari


§. Ma’lumotlar bazasi va jahon kompyuter tarmoqlari



Download 1,08 Mb.
bet89/98
Sana30.04.2022
Hajmi1,08 Mb.
#599443
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   98
Bog'liq
Aa.tex maruza (2-3 kurs)

19§. Ma’lumotlar bazasi va jahon kompyuter tarmoqlari


  • Kompyuterlashtirilgan ma’lumotlar bazasi (KMB)

  • KMB larni boshqarish

  • KMB lardan foydalanish

  • Jahon kompyuter tarmoqlari

Tayanch iboralar:
Ma’lumotlar bazasi; KMB; KMB ma’lumotlari; KMB larni boshqarish; Foydalanish; Asosiy firma va kompaniyalar; Kompyuter tarmoqlari; Tarixi; Geografiyasi; Foydalanuvchi mamlakatlar; Foydalanuvchilar soni.
19.1. Kompyuterlashtirilgan ma’lumotlar bazasi
O’tgan asrimizning 70-yillaridayoq bir qancha rivojlangan kapitalistik davlatlarda keng ko’lamda kompyuterlashtirilgan ma’lumotlar bazalarini (KMB) yaratish borasida ilmiy-tadqiqot ishlari olib borila boshlandi.
Bunga, KMB larning o’zining ajdodlari bo’lmish oddiy ma’lumotlar bazasiga nisbatan katta afzalliklarga ega ekanligi sabab bo’ldi. Bu afzalliklar KMB larning quyidagi xususiyatlarida yaqqol namoyon bo’ladi:
- ma’lumotlar kompyuter o’qiy oladigan vositalarda (magnit lenta va disklarda; optik va magnitooptik disklarda; mikrofishlarda) saqlanadi. Bu vositalar o’lchamlari kichikligiga qaramay, katta hajmdagi ma’lumotlarni ishonchli ravishda saqlay oladi;
- KMBlardan er yuzining istalgan nuqtasidan turib foydalanish mumkin, ya’ni KMB bilan foydalanuvchining orasidagi masofa ahamiyatga ega emas;
- KMBdagi bitta ma’lumotdan, ayni bir vaqtning o’zida ko’plab foydalanuvchilar foydalanishi mumkin;
- KMBlardagi ma’lumotlarni to’ldirib, yangilab borish juda qulaydir;
- KMBlar foydalanuvchiga kerakli ma’lumotlarni turli mezonlar (fan, muammo yoki yo’nalishlar bo’yicha; kitob, maqola yoki kashfiyotlarining nomlari yoki mualliflari bo’yicha; kalit so’zlar bo’yicha va hokazo) orqali sanoqli daqiqalar ichida izlab topib va saralab bera oladi.
Shuning uchun ham o’tgan asrning oxiriga kelib tashkil qilingan KMBlar soni keskin ko’paydi. Masalan, 1983 yilda jahonda (sotsialistik mamlakatlardan tashqari) 1 845 ta KMB; 1990 yilda 3 000 ta KMB faoliyat ko’rsatgan bo’lsa, 2000 yilga kelib ularning soni 10 000 dan oshib ketdi.
Hozirgi vaqtda faoliyat ko’rsatayotgan jahondagi eng yirik ilmiy-texnikoviy KMBlar 3-ilovada keltirilgan. Ularni saqlayotgan ma’lumotlariga ko’ra quyidagi guruhlarga bo’lish mumkin:
- ko’rsatilgan soha bo’yicha chop etilgan davriy nashrlar, kitoblar, anjuman materiallari, dissertatsiyalar va referativ ma’lumotlarni saqlovchi KMBlar;
- ko’rsatilgan soha bo’yicha chop etilayotgan nashrlardan olingan eng zarur ma’lumotlarni saqlovchi KMBlar;
- jahonda ro’yxatga olingan patentlar to’g’risida bibliografik va referativ ma’lumotlarni saqlovchi KMBlar;
- jahonda ro’yxatga olingan patentlar va ularning huquqiy hujjatlari to’g’risida ma’lumot beruvchi KMB- lar;
- faktografik ma’lumotlar, ya’ni foydalanuvchining so’roviga har tomonlama to’la ma’lumot beruvchi KMBlar.

Download 1,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   98




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish