1-dars sana: 9-sinf Mavzu: Molekular –kinetik nazariya haqida tushuncha Darsning maqsadi

Darsda foydalaniladigan metod: savol-javob, masalalar yechish, mustaqil ishlash.

Kerakli jihozlar: kalorimetr, tarozi, tarozi toshlari, termometr, solishtirma sig'imi aniqlanadigan 3 ta jism, qaynoq suv.
Darsning borishi:

1. Tashkiliy qism..

2. Ish haqida tushuncha

Laboratoriya ishini bajarishni boshlashdan avval o'quvchilarga kalorimetr haqida qisqacha ma'lumotlar beriladi. Laboratoriya ishi darslikda keltirilgan tartibda o'tkaziladi

3. Ishning borishi:

1. 
   Kalorimetr pasportidan uning aralashtirgich bilan birgalikdagi issiqlik sig'imi C_k ni yozib oling.
   
2. 
   Menzurka yordamida suv hajmi V ni o'lchab, uni kalorimetrning ichki idisliiga quying va issiqlik muvozanati qaror topgandan keyin uning temperaturasi 4 ni termometr yordamida o'lchang.
   
3. 
   Kalorimetrga quyilgan suv massasini m_s = p_sV formuladan foydalanib hisoblang. Bunda p_s — suvning zichligi.
   
4. 
   Solishtirma issiqlik sig'imi aniqlanayotgan jismning massasi m_s ni tarozi yordamida o'lchang.
   
5. 
   Jismni ipga bog'lab, qaynab turgan suvga solib qo'ying. Jism va suv o'rtasida issiqlik muvozanati qaror topgandagi jismning temperaturasi t_s ni yozib oling. Bunda t_s = 100°C deb olish mumkin. Jismni tezlik bilan sovuq suv solingan kalorimetrga botiring.
   
6. 
   Qaynab turgan suvdan olingan jismni tezlik bilan sovuq suv solingan kalorimetrga botiring. Aralashtirgich bilan kalorimetrdagi suvni aralashtiring va termometr ko'rsatgan aralashmaning t_a temperaturasini yozib oling.
   
7. 
   Jismning solishtirma issiqlik sig'imini aniqlang
   
8. 
   Massalari turlicha, lekin xuddi shunday moddadan yasalgan yana ikkita jismning solishtirma issiqlik sig'imini yuqorida keltirilgan tartibda aniqlang.
   
9. 
   Birinchi, ikkinchi va ucliinclii jismlar uchun aniqlangan solishtirma issiqlik sig'imlari uchun o'rtacha Cj ni hisoblang.
   

10. Olingan natijalarni 3- jadvalga yozing.


3- jadval

No

C, J K

V, I