1-боб. Бухгалтерия ҳисобининг концепциялари ва тамойиллари

8. Корхоналар молиявий ҳисоботларининг элементлари
Молиявий ҳисобот молиявий натижаларни ва бошқа хўжалик операцияларини уларни иқтисодий тавсифларга мувофиқ алоҳида бандларга гурухлаган ҳолда акс этади ва бу молиявий ҳисоботнинг эле.ментлари деб аталади. Молиявий ҳисобот концепцияси еттита элементни аниқаб беради. Биринчи уч гурух элементлар (активлар, мажбуриятлар ва акционерлик капитали соф активлар) бевосита баланс ҳисоботига, кейинги тўрт элемент эса (даромадлар. харажатлар, фойда ва эарарлар) молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисоботга тегишлидир.

• 
  Активлар - бу хўжалик юритувчи субъект томонидан ўтмишдаги фаолият натижасида олинган, келажакда фойда олиш учун мўлжалланган ва назорат қилинадиган иқтисодий ресурслар ҳисобланади.
  
• 
  Мажбуриятлар - бу хўжалик субъектнинг ўтган даврда амалга оширган воқеалари ва келушувлари натижасида, улар бўйича ҳисоб-китоблар активларни топшириш ёки ишларни бажариш, хизматларни кўрсатиш йўли билан амалга оширилиши мумкин бўлган муқаррар вужудга келадиган қарзларидир. Бунда кредитор қарздордан ўз мажбуриятларини сўзсиз бажариши тўғрисидаги талабни қўйиши мумкин. Шундай қилиб, мажбуриятлар келажакдаги фойдани йукотилишига олиб келади.
  

- Хусусий капитал - бу хўжалик юритувчи субъектнинг мажбуриятлар чиқариб ташлангандан кейинги соф активларидир.

• 
  Даромадлар - бу ҳисобот даврида хўжалик юритувчи субъектнинг хўжалик фаолияти натижасида одатдаги (асосий) хўжалик юритиш фаолияти натижасида активларнинг келиб тушиши йўли билан ёки мажбуриятларнинг камайиши ҳисобига иқтисодий ресурсларни кўпайиши, яъни бир маротаба ёки тасодифан содир этилгандан эмас, мунтазам равишда содир этилган операциялардан олинган даромаддир.
  
• 
  Харажатлар - бу ҳисобот даврида корхонанинг хўжалик юритиш фаолияти натижасида фойда олиш мақсадида активларни чиқиб кетиши ёки мажбуриятларнинг кўпайишига олиб келадиган иқтисодий ресурсларни камайишидир.
  
• 
  Фойда - бу ҳисобот даврида хўжалик юритувчи субъектга асосий ва асосий бўлмаган фаолият, воқеалар, вазиятлар таъсири натижасида капиталнинг кўпайишидир, акциядорлик капиталига тўланадиган бадаллар бундан мустасно.
  
• 
  Зарар - бу асосий фаолият ва барча бошқа хўжалик операциялари, ходисалар, вазиятлар натижасида акциядорлик капиталининг камайишидир. Харажатлар ёки акционерлик капиталининг тақсимланиши натижасидаги камайиш бундан мустасно.