1-amaliy mashg’ulot. Ekologik ta’lim-tarbiya-Biosfertani saqlab qolishning muhim omili. Mashg’ulotning maqsadi

Mavzuni mustaxkamlash uchun topshiriqlar:

1. 
   Chiqindilar haqida mamlakatimizda qanday qonun va qarorlarqabul qilingan?
   
2. 
   Sizning fikringizcha chiqindilarni qayta ishlashda qanday yo’l tutish kerak?
   

23 – amaliy: Ekologik ta’lim-tarbiya haqida allomalarimiz fikrlari.
Mashg’ulotning maqsadi: Ekologik ta’lim-tarbiya hozirgi kunning eng dolzarb, katta ahamiyatga ega bo’lgan va kechiktirib bo’lmaydiga vazifalaridan bir ekanligini oldingi mavzulda yoritib kelinganligi, shunday ekan bunda Ekologik ta’lim-tarbiya haqida allomalarimiz fikrlari muhimligini tushuntirish.
Mashg’ulotning mazmuni: Ekologik ta’lim-tarbiy jarayoni qadimdan mavjudligi bilan saqlanib kelgan bir qator nodir va aziz hisoblanmish asarlardan ma’lum. Masalan, Qur’oni Karim yoki Hadisi shariflarda Ekologik tarbiya haqida yorqin fikrlar bayon qilingan.Bundan tashqari, buyuk allomalar ham o’zlarining ilmiy asarlarida koinot va zamin odamlar ta’sirida gullab-yashnashi, yoki aksincha buzilishini ta’kidlab o’tganlar.
Markaziy Osiyo mutafakkirlaridan Muhammad Muso al-Xorazmiy, Abu Nasr Farobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino va boshqalar tabiat fanlarining rivojlanishiga katta xissa qo’shganlar, tabiat va undagi muvozanat, o’simlik va hayvonot dunyosi, tabiatni e’zozlash haqida buyuk ta’limotlarini qoldirganlar.
Xorazmlik buyuk alloma al-Xorazmiy – “Kitob surat al-arz” asarida: Dunyo okeani, qit’alar, qutblar, ekvator, tog’lar va daryolar, ko’llar, o’rmon – undagi jonzotlar va boshqa tabiiy manbalar – Yerning asosiy boyliklari haqida qiziqarli, foydali maslahatlar bergan. Abu Rayhon Beruniy “Saydana”, “Minerologiya”, “Qadimgi avlodlardan qolgan yodgorliklar” kabi asarlarida yerdagi ba’zi hodisalarda Quyoshning ta’siri borligini, inson tabiat qoidalariga rioya qilgan holda borliqni ilmiy ravishda to’g’ri o’rganishi lozimligi bayon qilingan. Qomusiy olim Abu Ali ibn Sinoning “Davolash kitobi” (Kitob ash-shifo”) da inson sog’lig’ini saqlash, parhez, ozodalik to’g’risida, jismoniy mashg’ulotlar orqali davolanish kabi qator tarbiyaviy o’gitlarni keltirib o’tgan.
Insonni tabiat bilan uyg’unlikka da’vat Qur’oni Karimdagi ko’pgina sur’alarda uchraydi: Bunga, “Nahl” – “Asalari” surasidagi hikmat, “Rahmon” surasidagi Hayoti dunyodan iymon va ezgu amallar bilan o’tgan kishining oxiratdagi mukofoti jannatdir”,”Xud” surasidagi Od qavmi timsolidagi ibratli hikoyasi kabilarni misol qilish mumkin.
Mavzuni mustaxkamlash uchun topshiriqlar:

1. 
   Ekologik ta’lim-tarbiya haqida yana qanday fikrlarni bilasiz?