1. Adabiy jarayon milliy va madaniy merosning ajralmas qismi siftida. Adabiy-madaniy meros

4 Savol:Badiiy adabiyot janrlarining o’ziga xos xususiyatlari

Javob:Adabiyot rivoji jarayonida yuzaga kelgan asarlarning tasvirlash yo’llari,kompozitsion qurilishi,bayon usullari,badiiy vositalar,hayotiy hodisalarni qamrash ko’lami va miqyosiga ko’ra ajratilishi adabiiy janrlarni tashkil etadi.Janrlar adabiy jarayon taraqqiyoti davomida turli o’zgarishlarga uchragan,ixchamlashgan yoki boyib borgan.Masalan: epic turda ixchamlashish davom etmoqda.Buni epopeya,doston,roman,qissa janrlari misolida ko’rishimiz mumkin.Sabab esa kishil;ar hayotida vaqt qadrining oshgani bo’ldi.Ayrim janrlarning esa o’zgarmas xususiyatlari qonuniyat bo’lib saqlanib qolgan-masalan aruz vazni misolida.

Janrlarning o’xshash va farqli tomonlarini hisobga olgan holda ularni turlarga ajratish o’rinliroqdir.Epik tur janrlari-voqeani hikoya qilish ustuvorligi asosida quriladi.Masalan:epos,doston,roman,povest,hikoya,ocherk….Lirik tur janrlari-fard,musaddas,tuyuq,g’azal,she’r,sonnet,qo’shiq,tarjiband…..drammatik tur janrlari-voqealar ifodasi tomoshabin ko’z o’ngida sahnada namoyon bo’ladi.Tragediya,komediya,drama misol bo’ladi .

Savol:Badiiylik va zamonaviylik prinsipi

5 Javob:badiiylik va zamonaviylik prinsipini o’zida bir vaqtda mujassamlashtirish bu uslubdir.Uslubda obyektivlikning mavjudligini tan olgan holda adabiy prinsiplarga amal qilib,ijodkor o’zining “o’ziga xosligini”ya’ni badiiy mahoratini va istedodini birlashtiradi.Adabiyotdagi inson tasviri tarixi ham milliy,ham umumbashariy mohiyatga ega bo’lgan holda ifoda etish badiiylikdir.Badiiy asarning hamma unsurlarini mazmunning haqqoniylik,samimiylik,zamonaviylik,reallik,hayotiy voqealarni badiiylik asosida ifoda etish,orginallik,ta’sirchanlik,salmoqdorlik,shaklning xarakter,syujet,kompozitsiya,til kabi vositalarning ishlatilishi badiiylik va zamonaviylikning umumiy prinsiplaridir.