1- mavzu: Natural sonlarning o`qilishi va yozilishi



Download 0,77 Mb.
bet4/5
Sana31.12.2021
Hajmi0,77 Mb.
#221414
1   2   3   4   5
Bog'liq
1- kitob

6~

To

26




12 ~

"24




ff

28

3

5

9

14) — - 28

3




22)

9

2




29)

9

1

if

~22

~ 56




26

Тз




32 ~

~ 64

3

11

12

15)

4




23)

7

4




30)

11

2

8

40

) 111

37




T5_

~зо




65"

"Тз

1

2

1

4

9

16) — -

10

1

' 6




24)

5

4~

5

\4




31)

11

36 "

l

4


3)

2. Kasrlarni ayiring.



  1. Tenglamani yeching

  1. ~-X = - 5) —-Y = — 9) ~-X = — 13) — + X = —

6>13'2i 36

‘Vi 36


1) 5 + 2 = 5 2; yoki 2) 2 + 5 = 5 ^;

  1. _ I 1 _ I i_o _ jj- _ J_

3) 2 + 5_2+I_ 2 + 1-2 “ 2 + T “ 2 “ 52’

1) Natural son bilan kasr son qanday qo'shiladi? (ayriladi?)

Har qanday natural sondan to'g'ri kasrni qo'shish ( ayirish) uchun:

1- qadam. Natural sonni maxraji 1 bo'lgan kasr shaklida yoziladi.



  1. - qadam. Kasrlar umumiy maxrajga keltiriladi.

  2. - qadam. Bir xil maxrajli kasrlarni ayirish qoidasidan foydalanib, ayirma topiladi

  3. 1 4 9 4 5 Misollar: 1) 1 - 9 = 1 - 9 = 9 - 9 = 9

  1. 3 2 3-7 2 21 2 19 o5

  1. 3 — — = — — — = — — — = — — — ==

'
7 1 7 1-77 7 7 7 7

J__5 I _ 10 I_il_ I



5+2_l+2_l-2+2 _2+2_2 “ 52’

1. Butun son bilan kasrning yig'indisi va ayirmasi



6>13'2i 36

‘Vi 36


  1. Mavzu: Aralash sonlarni qo'shish va ayirish.

1) Aralash sonlarni qo'shish va ayirish qanday bajariladi?

Aralash sonlarni qo'shish (ayirish)ning ikki usuli bor:

1- usul :

Aralash sonlarni qo'shish (ayirish) uchun:



1- qadam. Aaralash sonlar noto'gri kasrga aylantiriladi

  1. - qadam. Kasrlar umumiy maxrajga keltiriladi.

  2. - qadam. Bir xil maxrajli kasrlarni qo'shish (ayirish) qoidasidan foydalanib, yig'indi (ayirma) topiladi

  3. - qadam. Natija aralash songa aylantiriladi.

Mienl- 1 4 4-10 + 7 3-15 + 4 47 49 47-3 49-2 141 98 iviisoi. 4_ + = + =+= + =+=

  1. 15 10 15 10 15 10-3 15-2 30 30

239 _ 29 = Ю = 7 30


47

10

49

15

4-10+7

10

3-15 + 4 15

47-3

10-3

Misol:

7 4

4—
— 3 —

410 3 15

49-2 _ 141 98 43 13 15-2 “ 30 _ 30 “ 30 “ 30




  1. - usul:

Aralash sonlarni ba'zan, quyidagicha ham qo'shiladi:

  1. qadam Ularning butun qismlari qo'shiladi (ayriladi)

  1. - qadam Kasr qismlari qo'shiladi (ayriladi)

  2. - qadam 1 - va 2 - qadamda olingan natijalar qo'shiladi.

Misol:

6>13'2i 36

‘Vi 36


  1. 4 ю — 3 is = 4 чп - 3 чп =(4 - 3) + ( чп - чп ) = 1 + = 1

30

„ 8 29 16 29 98 29 ,98 29 4 69



  1. 23 5— = 23 5— = 22 5— = (22 - 5) + ( )= 17 —

  1. 82 82 82 82 82 82 82 82


,3 Л

  1. 2 —hi

6>13'2i 36

‘Vi 36


  1. 6 —+ 2

10 10

1^37 13


  1. 12 — + 7 —

50 50

. 4 ,1


  1. 4 —+ 5

6>13'2i 36

‘Vi 36


  1. Mavzu: Oddiy kasrlarni ko'paytirish va bo'lish

  1. Oddiy kasrlar qanday ko'paytiriladi?

Oddiy kasrlarni ko'paytirish uchun bu kasrlarning suratlarini o'zaro ko'paytirib, surat qilib olish, maxrajlari ko'paytmasini esa maxrajqilib olish kerak.

^ 43 _ 9-43 _ 3-43 _ 129 Misol. 14 * 30 - 14.30 - 14.10 “ l40

  1. Natural sonni oddiy kasrga ko'paytirish qanday bajariladi?

Natural sonni oddiy kasrga ko'paytirish uchun dastlab natural sonni maxraji 1 bo'lgan oddiy kasrga aylantirib,hosil bo'1gan kasrlarni ko'paytirish kerak.

373 21 1 7 72 14 2



Misollar: 7 • 5 = 1 • 5 = "5" = 4 5 2) 3 • 2 _ 3 • 3 = T = 43

  1. Aralash sonlarni ko'paytirish qanday bajariladi?

Aralash sonlarni ko'paytirish uchun dastlab ularni noto'g'ri kasrga aylantirib, hosil bo'lgan kasrlarni ko'paytirish kerak.

. 3 5 6-8 + 3 2-12 + 5 51 29 1479 39

Misol: 6- • 2— - - • - y • 12 - - 15 —


  1. Natural sonni aralash songa ko'paytirish qanday bajariladi?

Natural sonni aralash songa ko'paytirish uchun dastlab ularni noto'g'ri kasrga aylantirib, hosil bo'lgan kasrlarni ko'paytirish kerak

  1. 5 6-8 + 3 5 51 255 7 Misollar : 1) 5 • 6~ = у • —-— = у • у = =31 —

2 6-9 + 2 7 56 7 392 5

  1. 6- *7= 9 * J = T * T = =439

  1. O'zaro teskari sonlar deganda nimani tushunasiz?

Ko'paytmasi 1 ga teng bo'lgan ikkita son o'zaro teskari sonlar deyiladi.

  1. 5

Misollar : 1) - • — = 1

  1. ) Berilgan songa teskari son qanday topiladi?

  1. - qadam : Berilgan son dastlab oddiy kasr shaklida yoziladi

  2. - qadam : Hosil bo'lgan kasrning suratini maxraj maxrajini esa surat qilib yoziladi.

  3. - qadam : Hosil bo'lgan son berilgan songa teskari son bo'ladi.

ч 5 , . . 9

  1. 9 teskarisi ^

  1. 1

  1. 8 = у teskarisi ^

  1. 6-9 + 2 56 9

  1. 6~ = —-— = — teskarisi

  1. Oddiy kasrni oddiy kasrga bo'lish qanday bajariladi?

Oddiy kasrni oddiy kasrga bo'lish uchun bo'linuvchini bo'luvchining teskarisiga ko'paytirish kerak.


  1. Misol:
    5 _ 5 3 _ 1

  1. : 3 _ 9 • 5 _ 3

  1. Natural sonni oddiy kasrga bo'lish qanday bajariladi?

Natural sonni oddiy kasrga bo'lish uchun dastlab natural sonni maxraji 1 bo'lgan oddiy kasrga aylantirib,hosil bo'1gan kasrlarni bo'lish kerak.

  1. 7 3 7 5 35 2

Misollar: 1) 7 : ^ = у : ^ = у • у = "у = 11

  1. Aralash sonlarni bo'lish qanday bajariladi?

Aralash sonlarni bo'lish uchun dastlab ularni noto'g'ri kasrga aylantirib, hosil bo'lgan kasrlarni bo'lish kerak

Misol:



29

12

37

'58

2-12 + 5 12

3 _5_ _ 6-8 + 3 68 : 212 ~ 8

51

8

51

8

51

2

1. Oddiy kasrlarni ko'paytiring

3

7

28)

1 1

1}
2 3 !_ l

  1. To’ 4

  2. ^

10 7

21 5

  1. 20' 7

, 2

  1. 5- -

3


  1. Download 0,77 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish