O’zgartirish qurilmalari – avtomatik boshqarish qurilmasidagi bosqarish va axborot signallarini o’zgartirish ichin qo’llaniladi. Bunday qurilmalar tizimning boshqa elementlari bilan yaxshi rostlanuvchanlik va kichik inertsiyalik, yuqori tezlik holatida ishlashi kerak.
Vaqt relesi – belgilangan vaqt oraligida, chiqish signallarini olish uchun, kirish signallarini uzatish uchun foydalaniladi.
Xкир(t) = Xчик(t + T1) … Xчик(t + Tk)
Elektron vaqt relesi – boshqariluvchi kontakt K1 ulanganda (signal kirishida) kuchlanish bir vaqtni o’zida transistor VT1 va relening galtagi K2 ga uzatiladi (4-rasm). Shuningdek , boshlang’ich holatda kondensator C1 zapyadlanmagan, lekin bazadagi tranzistorga potentsial kucnlanish R1 – R2 bo’lish orqali uzatiladi.
4-rasm. Vaqt relesining tuzilish sxemasi: a) electron vaqt relesi; б) dvigatelli.
Kuchaytirgichlar – avtomatlashtirilgan tizimlarda signallarni kuchaytirish uchun qo’llaniladi. Kuchaytirgichlarni ishlashi uchun yordamchi energiya manbai zarur bo’ladi. Energiya bilan ta’minlaydigan yordamchi manba turiga ko’ra kuchaytirgichlar quyidagicha bo’ladi:
- elektrik;
- gidravlik;
- pnevmatik;
- kombinatsiyalashgan (aralash).
Elektrik kuchaytirgichlar asosan, fizik jarayonlarga bog’liq bo’lgan signallarni kuchaytiradi. Bularga electron, ionli, magnitli, elektromexanik, dielektrik kuchaytirgichlar misol bo’la oladi.
Ijrochi elementlar – boshqariluvchi ob’ektni yoki uning boshqaruv organlarini bevosita harakatga keltiradi. Avtomatik tizimlarda qo’llaniladigan ijrochi elementlar turli xil bo’lishi mumkin. Harakatlanish turiga ko’ra, quyidagicha bo’ladi:
- elektrik;
- mexanik;
- gidravlik;
- pnevmatik;
-kombinatsiyalashgan (aralash).
Konstruktiv tuzilishiga ko’ra: electron, elektrodvigatelli, elektromagnitli, porshenli, membranali va aralash ijrochi elementlar bo’ladi.
Ijrochi elementlar quyidagi talablarni qondirish kerak:
- boshqariluvchi ob’ektni yoki uning organlarini hamma ish rejimlarida zarur harakatlarni bajarishi uchun etarli quvvatga ega signalni kuchaytirishi kerak;
- tizimning quvvatli zvenosini rostlanishi tez harakatlar bilan amalga oshirilashi kerak;
- chiqish kattaligini rostlanishi sodda va tejamli bo’lishi kerak;
-ular kichik quvvat talab qilishi kerak.
Практическая работа №1
Тема. Примеры составления функциональных и структурных схем автоматического управления.
Цель работы.1. Изучение порядок работы и закономерности систем автоматического управления.
2.Изучение составления функциональные и структурные схемы автоматического управления.
Общие сведения
В настоящее время автоматические системы широко применяются в всех областях деятельности человека — в промышленности, на транспорте, в устройствах связи, при научных исследованиях и др. Во многих отраслях техники возможность автоматизации управления определяет дальнейшее их развитие.
Автоматизация является одним из главных направлений научно-технического прогресса и важным средством повышения эффективности производства. Современное промышленное производство характеризуется ростом масштабов и усложнением технологических процессов, увеличением единим ной мощности отдельных агрегатов и установок, применением интенсивных, высокоскоростных режимов, близких к критическим, повышением требовании к качеству продукции, безопасности персонала, сохранности оборудования и окружающей среды.
Автоматизация облегчает труд рабочего, позволяет находиться на безопасном расстоянии от производственного процесса, и, кроме того, способствует увеличению долговечности оборудования благодаря снижению перегрузов, обеспечивает эксплуатацию машин в рациональных режимах при оптимальных расходах электроэнергии, предотвращает возникновение аварийных ситуаций, облегчает поиск неисправностей и этим сокращает простои.
Автоматическое управление в технике, совокупность действий, направленных на поддержание или улучшение функционирования управляемого объекта без непосредственного участия человека в соответствии с заданной целью управления. Автоматическое управление широко применяется во многих технических и биотехнических системах для выполнения операций, не осуществимых человеком в связи с необходимостью переработки большого количества информации в ограниченное время, для повышения производительности труда, качества и точности регулирования, освобождения человека от управления системами, функционирующими в условиях относительной недоступности или опасных для здоровья
В различных технологических и производственных процессах величины, их характеризующие, должны удовлетворять определенным условиям. Создание условий, гарантирующих требуемое протекание любого процесса, называется управлением, т.е. под управлением понимают такую организацию того или иного процесса, которая обеспечивает достижение определенной цели.
Do'stlaringiz bilan baham: |