1 – ma’ruza ijtimoiy ekologiya fani reja

      Hozirgi davrda suksessiya deganda, tabiiy va antropogen omillar ta’sirida 

bitta  hududda  (biotopda)  paydo  bo‘lgan  jamoalar  (biogeotsenozlar)ni  vaqt 

bo‘yicha almashishi tushuniladi. Qandaydir ta’sir natijasida jamoa muvozanat 

holatdan chiqqandagina sukutsessiya kuzatiladi 

Bu holatda paydo bo‘ladigan jamoalar ketma-ketligi seriya yoki bosqich deb ataladi. 

Suktsessiyaning oxirgi davri klimaksdir. 

       Klimaks  jamoalar  (biotsenozlar)ni  ularni  mavjudlik  sharoiti  (biotopga) 

yoki  hech  bo‘lmaganda  joyning  iqlimiga  to‘liq  mos  kelishi  bilan  tavsiflanadi