0‘zbekiston respublikasi oliv va orta maxsus ta’lim vazirligi

nine boshqa fanlar bilan / . . ... T
. , muayyan vaziyatlarda namoyon bo’lish

1. 
   ¹ qonuniyatlarini bilishni taqozo ctadi.
   

Bizga ma’lumki, pedagogik hodisa murakkab luzilmaga ega bo 'lib, uning umumiy mohiyatini to'laqonli anglash uchun bir qator fanlarning imkoniyatlariga tavaniladi. Ana shu nuqtayi nazardan Maktabgacha pedagogika fani bilan quyidagi fanlar ohtasida yaqin aloqadorlik mavjud:

1. 
   Fahafa - shaxs rivojlanishi jarayonining dialektik xususiyatlarh muayyan pedagogik g‘ova. qarashhamda ta'limotlaming falsa fly jihatlari kabi masalalarni lahlil etishga imkon beradi.
   
2. 
   Iqiisod - maktabgacha ta'lim muassasalarining iaoliyatini vo'lga qo'yish, o'quv binolarini qurish, la'lim-tarbiya jarayonlarini tashkil etish va ularning moddiv-texnika va zamonaviy texnologiyalar bilan jihozlash kabi masalalarning iqtisodiy jihatlarmi anglashga xizmal qiladi.
   
3. 
   Sotsiologiya — ijtimoiy munosabatlar mazmuni, ularni tashkil etish shartlari xususida ma'lumotlarga ega bo’lish asosida ta’lim-larbiya jara- yoni ishtirokeliilarinine o'zaro rrtunosabatlarini satnarali tashkil etish
   

uchun imkoniyat yaratadi;

4. 
   Etika-bo\^rd shaxsima'naviyatini shakllantirish, undaengoliy irisoniy sifatlar. axloqiv ong va ma'naviy-axloqiy madamyatnl larbiyalashda muhim o'tin tutuvchi naxariy g’oyatami pedagogik jaravonga tatbiq etishda alohida ohm tutadi.
   

5. 
   Estelika - shaxs tomonidan go'zallikning his etilishi, unga intilishi. shuningdek. unda cstetik didni larbiyalashda muhim yo'nalishlarni aniq- lashga xizmat qiladi.
   

■ 6. Fiziohgiya - o'quv-tarbiva jarayomda bolalarning fizioJogik, ana-
tomik xususiyatlarining inobatga olinishi uchun boshlang'ich asoslarni beradi

7. 
   Gigiena - bolalarning salomatligini muhofazalash, ularning jinsiy jihatdan tcdg'ri shakllanti-rishda nazariy va amaliy g'oyalari bilan yordam beradi.
   
8. 
   Psixologiya - shaxsda ma'naviy-axloqi.y, mhiy-intellektual, hissiy- irodaviy sifatlarni tarkib toptirish uchun zamin yaratadi.
   
9. 
   Tarix - maktabgacha pedagogika fani taraqqiyoti, ta’Iim-tarbiya jarayoniarining dinamik. dialektik xususiyatiarini inobatga olish, shu- ningdek, xaiq maktabgacha pedagogika g‘oyalarini. keigusi avlodga uza- Lish uchun yomaitiriladi.
   
10. 
    Madaniyatshimoslik — botalarda insoniyat tomonidan varatilgan moddiy va ma’naviy madaniyat asosiari haqidagitasavvumishakllantirish, ularda madaniy xulq-atvor xislatlarini tarkib toptirish uchun xizmat qiladi.
    
11. 
    Tibbiy fanlar - shaxsning tizio 1 ogik-anatomik jihatdan to'gd'i rivojlanishim ta'minlash, uning organizmida namoyon bodayotgan ay- rim nuqsoniami bar tar af etishga amaliy yondashuv, shuningdek, nuqsonli bolalarni o'qitish hamda tarbivalash muammolarini o‘rganishda ko'mak- iashadi.
    

Maktabgacha pedagogika fani rivoji mu- Maktabgacha pedagogika- ayyan pedagogik muammolami tadqiq rting ilmiv tadqiqot uslublari etish maqsadida olib borilgan tadqiqot
ishlarining g'oyasi. mazmuni hamda na- tijalari hisobiga fa^;minlanadi. Ijiimoiy va ishlab chiqarish jarayonining keskin rivojlamshi sbaxsni har tomonlama kamoj toptirish imkonmi beruvchi omil hamda pedagogik shart-sharoitlarni aniqiash, jamiyat va shaxs ma’naviyatiga ziyon etkazuvchi hoiatlarni bartaraf etishni. taqozo qiladi. Tarbiva jarayoniarining mohiyatini angtash ularni keng yoki tor doirada o'rganish, mavjud ko'rsatkichlar voskasida ularning sodir bodish sabablarini od'ganish, zarur chora-tadhirlami belgilash ilmiy izlanishlarni tashkil etish zaruriyatini vuzaga keltiradi, Pedagogik izlanishlaming samarall kechishi bir qator obyekliv va subyektiv omillarga bogdiq. Maz- kur jarayonda maqsadga muvofiq keluvchi, maqbul, ayni vaqtda samarali bodgan uslublarni tanlay olish ham muhimdir.
Pedagogik ilmiy-tadqiqot uslublari shaxsni tarbivalash, unga muayyan yo‘naiishlarda chuqur, puxta ilmiy bilimlarni berish tamoyillari. obyektiv va subyektiv omillarini aniqlovchi pedagogik jarayonning ichki mohiyati, aloqa va qonuniyatlarini maxsus tekshirish va bilish usullaridir.




Avni vaqtda. Ozbekiston Respublikasida pedagogik yobialishda olib borilayotgan ilmiy izianishlar tizimli-uslubologik yondashuvga asos- lanadi. Pedagogik hodisa. voqelik va ulaming qonun.iyat.larila.mi aniq- lashga bunday yondashuv pedagogik hodisa va jarayonlarning umumiy aloqasi, ul.anting izcltik uzluksiz rivojlanishi, bolaning fiziologik rivojl uning psixologik, intellcktua] jihatdan takormllashtirib borishini ta'min- lashi. qarama-qarshiliklarning sliaxs kamoi.ot.ini ta’minlashdagi o'rni va roll, shuningdek, dialektika kategoriyalarining ahamiyatini e'tirof etadi,
Pedagogik ilmiy tadqiqotlarni amalga oshirish murakkab. muayyan muddatni taqozo etuvchi, izchillik, uzluksizlik. tizimiilik bamda aniq maqsad kabi xususivatlarga ega bo'lgan jaravon bo "lib, uning samarali bo'lishi uchun bir qator shartlarga rioya etish zamr. Liar quyidagilardir:

1. 
   muammoning dolzarbligi va mavzuning aniq belgilanganligi:
   
2. 
   ilmiy faraz]arn i ng to' g Ti s hak 11 ant i ri 1 gan 1 i gi;
   

3} vazifalaming tadqiqot maqsadi asosida to'gTi belgilanganligi;

4. 
   tadqiqot uslublar tizimiga nisbatan obyektiv yondashuv;
   
5. 
   tajriba-sinov ishlari jaravoniga jalb etiluvchi respondentlarning yosh, psixologik va shaxsiy xususiyatlari. shuningdek, shaxs rivojlanishi qonimiyatlarining to'g'ri hisobga olinganligi;
   
6. 
   tadqiqot natijalarini oldindan tashhislash. va lining natijalarini aytib. o'tish;
   
7. 
   tadqiqot natijalarining kafolatlanganligi.
   

Zamonaviy sharoitda, maktabgacha pedagogika yo‘nalishida, tadqi­qotlarni olib borishda. quyidagi uslublardan foydalanilmoqda;

1. 
   Pedagogik kuzatish uslubi.
   
2. 
   Suhbat uslubi.
   
3. 
   Ankeia uslubi.
   
4. 
   Intervvu uslubi.
   
5. 
   Ta'lim muassasasi hujjatlarini tahlil qifish uslubi.
   
6. 
   Test uslubi.
   
7. 
   Pedagogik tahlil uslubi.
   
8. 
   Bolalar ijodini oTganish uslubi.
   
9. 
   Pedagogik tajriba uslubi.
   
10. 
    Matematik-statistik uslub.