Вtomondan qayta ishlanuvchi poyezdlar Qx qabul parkining yuqori seksiyasiga qabul qilinadi. Lokomotiv 11- olish yoii orqali ekipirovkagajo‘natib yuboriladi. Kelgan poyezd tarkibiga u bilan qabul parkida tegishli texnologik operatsiyalar tugallangandan so‘ng (texnik va tijorat ko‘riklari) 12- berk yoldan tepalik loko- motivi beriladi va u vagon uzmalarini (ajratmalarini) saralash parki yoilariga tarqatish uchun tarkibni tepalikka surib tarqatadi. Saralash parkining (chizmadagi) yuqori qismidagi yollar toq yo‘nalish, pastki yarmidagilari esa juft yo‘nalish vagonlari uchun ixtisoslashtirilgan. Bir qator poyezd tarkiblari tarqatilib tugallangandan so‘ng saralash parkining ayrim yollarida ma’lum manzillar bo‘yicha yangi tarkiblar (yoki guruhlar) to‘planadi. Ushbu bekat uchun amalda boigan poyezd tuzish rejasi asosida yangi poyezd tuzish nihoyasiga yetkaziladi. Poyezdlami tuzib shakl- lantirishda manevr lokomotivlari saralash parkining chiqish bo‘g‘zidagi tortish yollarida ishlaydi. Bir guruhli marshrutlar (poyezdlar), odatda, tarkiblar tepaiikdan tarqatish jarayonida to‘planib shakllanadi. Toq sonli poyezdlarning tuzib tugallangan tarkiblari jo‘natish parkining J, boiimiga (seksiyasiga) tortib olkaziladi, ular bilan jo‘natishga tegishli zaruriy texnik va tijorat jarayonlari bajariladi. Toq sonli poyezd tarkiblariga lokomotiv 13- olish yo‘li va 14- berk yo‘l orqali beriladi. Ushbu o‘tish yoii orqali toq yolialish tranzit poyezdlarining lokomotivlari ham olib ketiladi va almash- tirilib boshqasi beriladi. Poyezdlar tarkibida ayrim o^gartirishlar, vagonlarni ajratib qoldirish va boshqalarini ulash uchun 15- tortish yolidan foydalaniladi. Juft sonli poyezdlar II—II b bosh yoilar (yollarning ko‘prikli kesishuvida esa II d yoi) orqali qabul parkining Q2 bolimiga qabul qilinadi. Lokomotiv 16- o‘tish yoii orqali olib ketiladi. Joliatish /, parkida BvaD yo‘nalishlarida hamda T2tranzit parkidan II а bosh yoi orqali jo‘natiladi. Ustuvor bolmagan yo‘nalishdan keladigan qayta ishlanadigan vagonlar oqimi bekat bo‘ylab qo‘shimcha yoldan o‘tadi. A dan qabul parkiga II — II b yoilar orqali poyezd qabul qilish J2 va T2 parklaridan Bga jo‘naydigan poyezd marshrut- larini kesib o‘tadi. Taxminiy hisoblarga ko‘ra keladigan poyezdlar soni 30—40 va jo‘natiladigan poyezdlar 50—60 dan oshmaganda bunday kesishuvlarga yoi qo‘yilishi mumkin. Poyezdlar soni ko‘p boisa hamda II bosh yoi bo‘ylab yuk poyezdlaridan tashqarii yoiovchi poyezdlari ham oladigan boisa, u holda kesishuv joyi- da ko‘prikli yoi olkazgichi qurish kerak boiadi (II d yoi varian- ti). Ko‘prikli olkazgich ostida Q, parkidan chiqadigan lokomotiv- lar uchun 17- olish yoiini qurish ham maqsadga muvofiq boiadi. Lokomotiv va vagon xo‘jaliklari saralash parki yonida joylashgan. Juft yolialish poyezdlarini qabul parkining kirish bo‘g‘izi va halqa yoii orqali qabul qilish tepalikoldi qabul parki ishining toliq ket- ma-ketligini ta’minlaydi, uning ishini toliq avtomatlashtirish va tarkiblarni tepalikdan parallel tarqatish imkonini beradi, qabul parkining chiqish bo‘g‘zining bandligini va harakat tarkiblarining tutilishini kamaytiradi. Ayrim hollarda halqa yoii ,/Jo‘natish parkidan poyezdlarni saralash yo‘nalishiga (chizmada shtrix chiziq boiib) teskari yo‘nalishda jo‘natish maqsadlarida loyihalanishi mumkin. Bir tomonli yirik saralash bekat qurilib kelajakda ikkinchi saralash tizimi yoki tugunda ikkinchi saralash bekatini qurish ko‘zda tutilmaganda II chizma bo‘yicha bekatni loyihalash tavsiya etiladi. rasmdagi chizmalarda bekai cxirida shtrix chiziqlar bilan a va b syezdlar burchak osti yo‘nalishlaridagi ( A va D, Вva E orasida) tranzit poyezdlarini jo‘natish moljallanadi. Bosh yo‘lning 10.1- rasmda shtrix bilan ko‘rsatngan uchastkasi yo‘lovchi poyezdlarini faqat qamrovli bosh yollar bo‘ylab olkazib yu- borishda kerak boiadi. Chizmalarda yuk inshootlarining (tranzit konteynerlami saralash maydonchalari va saralash platforma- lari) poyezdlar tuzish parki tortish yollari hududida joylashishi va bekat hududida ma’muriy texnik binolarning joylashuvi ko‘rsatilgan. Bekatning 1 markaziy boshqarish posti da bekat nav- batchisi, tepalik navbatchisi, manevr dispetcher xonalari va in- formatsion markazlar joylashgan.
Agar bekat maydonining uzunligi uch asosiy parklarning ketma-ket joylashuvi uchun yetarli bolmasa, u holda kombinir- lashgan (aralash) turdagi chizmalar qollanadi. Ularning qabul parki ketma-ket, jo‘natish parki saralash parkiga parallel joylashgan turi qollash uchun ko‘proq tavsiya etiladi. 10.2- rasmda qabul parki ikki yo‘nalish uchun umumiy boigan bir tomonli saralash bekatining kombinirlashgan chizmasi keltirilgan. Jo'natish va tranzit parklar saralash parkining ikki tomonida joylashgan. Lokomotiv xo‘jaligi qabul parki (Q) yonida joylashgan. T va /, toq yo‘nalish parklaridan oiish yoilarini joylashtirishning ikki xil yechimlari bor: tepalik ostidan ko‘prikli olkazgich yoki poyezd tuzish yollari oxirini aylanib oiish. Tepalik orqali ko‘prikli olkazish qulay va lokomotivlar bosib oladigan masofasi kam. Saralash parkining yuqorigi yollaridan bir qismi A va D tomonga poyezd jo‘natish uchun saralash-jo‘natish yollari qilib ixtisoslashishi mumkin. Kombinirlashgan chizmalar (10.2- rasm) parklari ketma-ket joylashgan (10.1- rasm) chizmalarga nisbatan quyidagi asosiy kam- chiliklarga ega: oglr yukli poyezd tarkiblarining vagonlarini ol- dinga qarab harakatlantirib olib oiish qiyin; tuzilishi tugallangan poyezd tarkiblarini o‘rtadagi tortish yolidan olib olishda yonida- gi tortish yollarining birortasida harakat to‘xtatiladi; (/^jo'natish parkining chiqish bo‘g‘zijuda ko‘p jarayonlar bilan ortiqcha yuk- lanib qoladi (tarkiblarni tortib olkazish, lokomotivlami uzatish, poyezdlarni jo‘natish va sh.'k.) va natijada olkazish qobiliyatini chegaralab qo‘yishi mumkin (maxsus hisoblar bilan tekshiriladi); juft yo‘nalish bo‘ylab qayta ishlanadigan poyezdlaming qabul yollari (J2) jo‘natish parkidan poyezdlaming chiqish yoli va ushbu poyezdlarga lokomotivlami berish yollari bilan kesishadi.
Ikki tomonli saralash bekatlari. 10.3- rasmda parklari ketma- ket joylashgan saralash bekatining asosiy chizmasi keltirilgan. Chizmada D va Zsyo'nalishlardan qo‘shimcha kelish yoilarining ulanishi va yoiovchi poyezdlari harakati uchun bosh yoilaming qamrovli joylashuvi ko‘rsatilgan.
