0‘zbekist0n respublikasi oliy va 0‘rta maxsuis ta’lim vazirligi g‘. Hojiahmedov, I. Yaxyayeva, M. Umarova, A. Usmonov sifat menejmenti

Juft taqqoslash. Tartib shkalasini yoki ranjirlangan qatorni tuzishda ekspertlar juft taqqoslash usulidan foydalanadilar. 10.1-jadvalda juft taqqoslash yo‘li bilan olti obyektni qatorlarga ranjirlashga misol keltirilgan. Bu — obyektlarni ma’lum tarzda baholovchi bir ekspert ishining natijasi. Bir obyektning boshqasiga nisbatan ustunligi 1 deb, aks holat — 0 deb belgilangan.

Obyektlar uchun ranjirlangan qator (tartib shkalasi) ning 10.1-jadvalda keltirilgan taqqoslanma bahosi quyidagi ko‘rinishga ega:

Q₄ < Qs < Qb < Qi = Q, < ft-

Agar bir necha ekspertlardan foydalanilsa, yanada aniq natijani olish mumkin.

Yanada mukammal mezonlardan foydalanish, masalan, ustunlikni 1 baho bilan baholash, yomonroq sifatni — 1 deb baholash, teng darajadagi sifatni 0 bahosi bilan belgilash mumkin. Ranjirlangan qatorni tuzish mexanizmi awalgidek qoladi.

Juft taqqoslashning istalgan tanlashning asosida yotishi, shuningdek, ko‘pincha tartib shkalasining oldindan tuzilishi (ranjirlanmagan qator) va ularda ballar deb nomlanadigan tayanch nuqtalarning qayd qilinishi psixologlar tomonidan asoslangan. Shu tarzda yer silkinishlari shiddatliligining o‘n ikki balli shkalasi MSK — 64, Moosning mineralogik shkalasi, bilimlarni baholashning besh ballik shkalasi paydo bo‘ldi. 10.2-jadvalda misol sifatida Moos minerallarining qattiqlik shkalasi keltirilgan.