0-Buyruqlar tizimi, operandlarning(78-96). docx

3.Kompyuterning buyruqlar tizimi, buyruqlarning turlari va buyruqlar
formati
Buyruq
- bu u bilan boshlangan operatsiya nomini va operatsiyani bajarishda
ishtirok etadigan operandlarning manzillarini ifodalovchi tartiblangan bitlar to'plami.
Buyruqning asosiy
xarakteristikasi
-
bu buyruqdagi manzillar soni bilan
belgilanadigan manzillilik. Manzilliligiga qarab buyruqlar 0-manzilli (nolmanzilli), 1-
manzil (birmanzilli) va boshqalarga bo'linadi. Bitlardagi buyruq uzunligi, buyruq
elementlarini kodlash uchun ishlatiladigan maydonlar soni (operatsiyalar, manzillar
va belgilar), va buyruqdagi maydonlarning joylashuvi buyruq formatini belgilaydi.
Buyruqlarning turlari
. Turli xil HM larning buyruq tizimlari turlicha
bo’lishiga qaramay, ba'zi bir asosiy operatsiyalar turlarini ularning har qandayida
topish mumkin. Ushbu turlarni tavsiflash uchun biz quyidagi klassifikatsiyani qabul
qilamiz:
ma'lumotlarni uzatish buyruqlari;
arifmetik va mantiqiy ishlov berish buyruqlari;
satrlar bilan ishlash buyruqlari;
almashtirish buyruqlari;
kiritish-chiqarish buyruqlari;
buyruqlar oqimini boshqarish buyruqlari.
Ma'lumotlarni uzatish buyruqlari.
Bu mashina buyruqlarining eng keng
tarqalgan turi. Bunday buyruqlar quyidagi ma'lumotlarni o'z ichiga olishi kerak:

---

92
- operandlarning manba va qabul qiluvchi manzillari - xotira katakchalarining
manzillari, protsessor registr raqamlari yoki operandlar stekda joylashganligi
haqidagi ma'lumotlar;
- aniq yoki bilvosita ko'rsatilgan uzatiladigan ma'lumotlarning uzunligi
(odatda bayt yoki so'zlarda);
- operandlarning har biriga murojaat qilish usuli, uning yordamida
buyruqning manzil qismi tarkibini operandning fizik manziliga aylantirish mumkin.
Ko'rib chiqilayotgan buyruqlar guruhi protsessor va TX o'rtasida, protsessor
ichida va xotira katakchalari o'rtasida ma'lumot uzatishni ta'minlaydi. Protsessor
ichidagi uzatish operatsiyalari "registr-registr" formatidagi buyruqlar bilan
belgilanadi. Protsessor va xotira o'rtasidagi uzatish buyruqlari “registr-xotira”
formatida, xotiradagi uzatish buyruqlar esa “xotira-xotira” formatida.