0 ‘ т к I r h o s h I m o V

Uzun kechalar
59
tog‘ga chiqdik. Ming xil tashvishlar bilan bo‘lib osmonga 
qarash ham esdan chiqib ketgan ekan. Qolaversa, shahar 
joyda osmonga qarab nimaniyam ko‘rardingiz? Chiroqlar 
yoritib turgan osmonda yakkam-dukkam yulduzdan bosh- 
qa narsa ko‘zinizga chalinmaydiyam... Biroq o‘sha kecha 
tasodifan osmonga tikildim-u, tag‘in bolaligimga qaytib 
qolgandek bo‘ldim... Hech e’tibor berganmisiz: onda-son- 
da bolaligingiz o‘tgan ko'chalar tushingizga kirib qoladi: 
o‘sha anhor, o‘sha daraxtlar, o‘sha uylar... Sizni bilmadim-u, 
men shunaqa paytda uyg‘onib ketsam, tushimning davomi- 
ni ko‘rish uchun yana ko‘zimni yumib olaman... Bu safar 
ham xuddi shunaqa ahvolga tushdim. Hamma yoq jimjit. It- 
lar akillamaydi, chigirtka chirillamaydi, allaqayerdan yalpiz 
hidi dimog‘ga uriladi... Osmon to‘la yulduz. Xuddi qora ki- 
gizga bir o‘choq cho‘g‘ sachrab ketgandek...
Do‘stimga bir vaqtlar dadam aytib bergan afsonani, 
go‘yo katta yangilik topgan odamdek qaytadan gapirib ber- 
dim. Qarasam, shu qadar hayajon bilan, shu qadar kuyunib 
gapiryapmanki, do‘stimning kulib yuborishidan qo‘rqib 
o‘zim xijolat chekdim. Qiziq, astronom kulmadi. Buni qa- 
rangki, dadamning aytgan gaplari to‘ppa-to‘g‘ri ekan. Oltin 
qoziq bir joyda qimirlamay turishi ham, yetti og‘ayni uning 
atrofida aylanishi ham, adashgan kemalar unga qarab yo‘l 
topishi ham...
Nima bu? Afsona qayerda qoldi-yu, hayot qani? Ertak 
qayerdan boshlanadi-yu, haqiqat qayerdan davom etadi?
-
Hammasi to‘g‘ri, - dedi do‘stim xarsangtosh ustida 
yulduzlar charaqlagan osmonga tikilib o‘tirarkan. - Oltin qo­
ziq Yer o‘qi bilan bitta chiziqda joylashgan. Shuning uchun 
u Yerga nisbatan doim bir xil holatda turadi. Albatta, uyam 
harakat qiladi, lekin...
Yo‘q, u yog‘ini eshitishni xohlamayman! Ishonaman, 
dadam aytgan o‘sha afsonaga ishonaman! Qadim zamonda 
o‘sha donishmand chol yashaganiga, oltin qoziqni osmon

---

60