Ў збекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент фармацевтика институти

Gazli gangrena jarohat anaerob infeksiyalarning mikrobiologik diagnostikasi.
Asosan kasallikni 90% ni Cl. Perfringens keltirib chiqaradi (jadval 42) Qolgan turlari ichida Cl. novyi, Cl. septicum ko’proq kasalliklarda rol o’ynaydi.Qo’zg’atuvchi jarohatga tarkibida klostridiy sporalari bo’lgan tuproq. yoki chang tushganda yuqadi.Kasallikni faqat bitta gazli gangrena qo’zg’atuvchilari keltirib chiqarishi kamdan- kam hollarda uchraydi. Asosan anaerob jarohat infeksiyalarida klostridiylar bilan birgalikda stafilokokklar, ko’k-yiring tayoqchasi, protey va boshqa klostridiy bo’lmagan anaerob bakteriyalar ham ishtirok etib, kasallik kechishini birmuncha og’irlashtiradi.
Bakterioskopik tekshiruv. Shish suyuqliklari yoki nekroz to’kimasidan olib tayyorlangan surtmalarni Gram va Gins usullarida bo’yab mikroskop os­tida ko’rish yuli orqali o’tkaziladi. Preparatlarda yirik (1 — 1,5 x 3—10 mkm) grammusbat tayoqchalarning borligi (rasm 72a), hamda ulardan bir qismining (Cl. perfringens) kapsula hosil qilishi dastlabki diagnoz qo’yish imkonini beradi.
Bakteriologik tekshirish. 1-kun. Tekshiriluvchi material Kitt-Tarossi solingan ikkita probirkaga, sut solingan ikkita probirkaga va temir sulfitli agarga (Vilson-Bler muxiti) ekiladi. Kitt-Tarossi muhiti va sut solingan ikki probirkaning biri yot bakteriyalarning vegetativ formalarini yo’qotish uchun 80°S da 20 minut davomida suv hammomida qizdiriladi.
2-kun. Sutga ekilganda 3—4 soatdan so’ng tarkibida ko’piksimon gaz pufakchalari va ajralayotgan tiniq sut zardobidan iborat bulutsimon quyqa hosil bo’ladi. Kelgusi sutkalarda Kitt-Tarossi muhitida loyqalanish va gaz hosil bo’ladi, Vilson — Bler mu­hitli agarda esa, biroz kechroq agar ustunchasining pastki qismida qora qoloniyalar paydo bo’ladi va probirkadagi ustunchali muhit qorayadi ( Na₂S va FeCl₃ dan temir sulfid va CO₂ hosil bo’ladi), muhit chetlari kesilib, yoriladi
Klostridiylarning boshqa tur kulturalarini ajratishda nihoyatda qat’iy anaerob sharoitlar yaratish talab qilinadi.
Barcha ajratib olingan kulturalardan surtmalar tayyorlanib, Gram usulida bo’yaladi va mikroskop ostida ko’riladi.
Ijobiy natijalarda yirik grammusbat Cl, perfringens tayokchalari surtmalarda ko’riladi.
Sof kulturalarni ajratib olish uchun Petri kosachasidagi qand, qon qo’shilgan va tuxum sarig’i qo’shilgan agarlarga ekilib, 37°S da 2-3 kun davomida qat’iy anaerob sharoitda o’stiriladi. O’sgan koloniyalar probirkalardagi Kitt-Tarossi muhitlariga qayta ekiladi.
Sof kultura qo’zg’atuvchilarning biokimyoviy belgilar asosida identifikasiya qilinadi.