Ў збекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент фармацевтика институти

Ў ЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
СОҒЛИҚНИ САҚЛАШ ВАЗИРЛИГИ


ТОШКЕНТ ФАРМАЦЕВТИКА ИНСТИТУТИ
ЭКОЛОГИЯ ВА МИКРОБИОЛОГИЯ КАФЕДРАСИ
МИКРОБИОЛОГИЯ фани


ў қ у в –у с л у б и й м а ж м у а

Тошкент -2016


Мазкур ўқув-услубий мажмуа Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2016 йил 6 апрелидаги 137-сонли буйруғи билан тасдиқланган ўқув режа ва дастур асосида тайёрланди.

Тузувчи: Файзуллаева З.Р.

Тақризчи: т.ф.д. проф.Осипова С.О

Ўқув -услубий мажмуа Бош илмий-методик марказ Илмий-методик кенгашининг 2016 йил __________даги ___-сонли қарори билан тасдиққа тавсия қилинган.


МУНДАРИЖА

I.ISHCHI DASTUR 6
II. O’QITISHDA FOYDALANILADIGAN testlar 26
III. MODULNI O’QITISHDA FOYDALANILADIGAN INTREFAOL TA’LIM METODLARI. 50
“М и я ш т у р м и” у с у л и 50
“С т о л у с т и д а р у ч к а” у с у л и 51
“Қ о р у ю м и” у с у л и 53
“Д и с к у с с и я” у с у л и 54
III.NAZARIY MATERIALLAR 65
P. Gumaral va xujayra faktorlari. 101
Ko‘kyo‘tal bolalarda uchraydigan o‘tkir yuqumli kasallik bo‘lib, o‘ziga xos kuchli bo‘g‘ilib yo‘tallish bilan kechadi. Ko‘kyo‘tal qo‘zg‘atuvchisi 1906 yili J.Borde va O.Jangular tomonidan bemordan ajratib olingan. 1937 yili ko‘kyo‘talning engil shakli bilan og‘rigan boladan B. pertussis ga o‘xshash mikroorganizmni Eldring va Kendriklar ajratib olib, unga B. Parapertussis, B. Bronchiseptica deb nom berdilar. 123
Sil qo‘zg‘atuvchisi 125
Virus A infeksion gepatitning qo’zg‘atuvchisi bo’lib hisoblanadi. U Pikarnoviruslar oilasiga, enteroviruslar avlodiga mansub bo’lib, enteroviruslarning 72-A tipi virusi hisoblanadi. Gepatit A virusining 1873-yilda Beyston bemorning najasidan topdi. Ushbu virus barcha gepatitlarning 70%ni chaqiradi. 141
Ushbu virus adenoviruslar oilasiga kiradi. Bu virusni birinchi marta antigen sifatida 1963 yilda Avstraliyada bemorning qon zardobidan serologik usulda aniqlangan. SHuning uchun ham Avstraliya antigeni deb nom olgan. Virus zarrachasi (virion) birinchi bor 170 yili D.Deyn tomonidan kasal odamning najasidan elektron mikroskop orqali topilgan va u keyin Deyn zarrachasi deb atalgan. 142
Virus 1989 yilda AQSH da Sood va YAponiyada Arimo va hamkasblari tomonidan kasalning qon zardobidan ajratib olindi. Virus o’z xususiyatlariga ko’ra Flaviviriadea oilasiga mansub virusning hajmi 30-80 nm. Qobiqqa ega. Genomi bir ipli musbat RNKdan iborat. Kasallik o’tkir gepatitlar orasidan 48,3% ni tashkil qiladi. kasallik parenteral yo’l bilan jinsiy aloqa, yo’ldosh orqali yuqadi. Kasallikning kechishi va klinik belgilari gepatit V ga o’xshash, ko’pincha surunkali holda kechadi va 20% bemorlarda jigar serozi rivojlanadi. Virus jigarda birlamchi rak paydo bo’lishi da ham asosiy rol o’ynaydi. 144
Bu virusni bemorning najasidan elektron mikroskop yordamida topish mumkin. Virus 32-34 nm hajmga ega. Genomi 1 ipli musbat RNK dan iborat. Virus ko’pgina xususiyatlari bilan gepatit A virusiga va kolsi viruslariga o’xshaydi. Lekin ularning oilasiga kirmaydi. 145
IV. АМАЛИЙ МАШҒУЛОТЛАР УЧУН МАТЕРИАЛЛАРИ 152
Dars soati 4. 198
Mavzuga mustaqil tayyorlanish uchun savollar. 198
B) Metod -1 "Qopdagi mushuk" 2."Qor bo'ron" ish o'yini 3. " Interaktiv usul." 199
Ishni bajarish tartibi. 199
Ishni o'tkazish tartibi: 200
Makroorganizmning mikroorganizm bilan munosabati- simbioz shakllari. 201
Patogenlik va Virulentlik omillari. 203
Yuqumli kasallik qo'zg'atuvchilaring organizmga tushishi va kasallikning 205
rivojlanish davri. 205
Yuqumli kasallik davri. 206
Infeksiya shakllari va ularning tavsifi. 206
2. Tetratsiklin va uning yarim suniy xosilalari; oksitetratsiklin, xlortetratsiklin, morfosiklin, 208
3. Aminoglikozidlar-streptomitsin guruhi va dezoksistreptamin tutuvchi aminoglikozid 208
5.Levomitsetin(tabiiy turi xloramfenikol) suniy modda bo’lib, tarkibiga nitrofenil,dixloratsetamin 208
Muhim antibiotiklar va ularning mikrobga qarshi mexanizmi. 209
210
Mikroorganizmlarning kimyoviy preparatlarga chidamliligi va uni bartaraf qilish yo’llari. 210
Amaliy qism: 211
Amaliy ish 4 qismdan iborat: 211
LABORATORIYA IShI 1 211
9. Kutiladigan natijalar: 213
10. Kelgusi rejalar: 213
Nazorat savollari. 214
2.Interaktiv usui. 227
6.O’quv jarayonida talabalar bajaradigan mustaqil ishi. 227
4.Talabalarning o'z ustida ishlash uchun lozim bo'Igan metodik qo'llanmalar. (nazariy materiallar) 227
9. Kutiladigan natijalar: 231
10. Kelgusi rejalar: 231
9. Kutiladigan natijalar: 271
10. Kelgusi rejalar: 271
V.КЕЙСЛАР БАНКИ 280
VIII.МУСТАҚИЛ ТАЪЛИМ МАВЗУЛАРИ 294
IX.ГЛОССАРИЙ 295
X.АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ 301