Ў збекистон р еспубликаси о лий ва ўрта махсус таълим вазирлиги том он и д ан олий ўқув ю ртлари

 
= <Г 
( 1 + а ) ( И'— 15), М Па.
т .к
т .к
v 
' v 
' ’
Чўзилишдаги мустаҳкамлиги. 
Ёғочнинг толалари бўйлаб чўзил- 
гандаги мустаҳкамлик чегараси жуда катта. Толаларига кўндаланг 
бўлганда эса жуда кичик бўлади. Чўзилишга ишлайдиган ёғоч конс- 
трукциялар жуда кам тайёрланади, чунки унинг юк қўйилган қис- 
ми ёрилиши мумкин. Игнабаргли дарахтларнинг хоссалари нам ша­
роитда жуда кам ўзгарганлиги учун уларнинг 12 % намликдаги мус- 
таҳкамлик чегарасини қайта ҳисоблашнинг ҳожати йўқ.
Ёрилишга қаршилиги. 
Ёғочга мих, пона ва бошқалар қоқил- 
ганда у толалари бўйлаб ёрилиши мумкин. Ёрилувчанлиги, авва­
ло, толаларининг зичлигига боғлиқ. Ёрилувчанликка синаш учун 
қалинлиги ва эни 20 мм. ли призмани рандалаб, 4.10-р асм д а кўрса- 
тилган ўлчамларда намуналар тайёрланади ва М ихаэлис асбоби- 
да икки учидаги ўйиққа куч бериб тошилади. Ёғочлар жуда қийин 
ёрилувчан (ш ам ш од, граб, олча, т и сс), қийин ёрилувчан (заранг, 
шумтол, каш тан) ва осон ёрилувчан (қарағай, терак, эм ан, арча) 
бўлади.
4.9-расм.
Ёғочнинг толаларига 
кўндаланг сиқилиишаги мустаҳкам- 
лигини аник^аш.
90

---

Эгилишга мустаҳкамлиги.
Ёғоч эгувчан статик кучга 
катта қаршилик кўрсата ола- 
ди. Ёгочнинг толалари бўйлаб 
эгилишга мустаҳкамлик чега­
р аси ч ў зи л и ш га н исбатан 
салкам 
ИККИ 
баробар кўп. Ш у- 
4.10-расм.
Ёғочни ёрилишга синаш учун 
НИНГ 
учун ҳам қурилиш да 
таиерланган намуна.
ёғоч эгилиш га ишлайдиган конструкциялар (кўприклар қуришда)