Ў збекистон р еспубликаси о лий ва ўрта махсус таълим вазирлиги том он и д ан олий ўқув ю ртлари

ишлаб чиқариш қурилиш учун энг муҳим вазифадир. Пластмасса­
лар қуйидаги йўналишларда техник жиҳатдан қулай, иқтисодий 
томондан фойдалидир.
1
/
Поллар учун серғовак ўрама ва плиткалар. У 
тўғридан-тўғри те­
мир-бетон плиталарга тўшалганлиги учун ёғоч поллардан 10 %, 
паркет поллардан эса 50 % арзонга тушади. Бунда товуш тўсиш 
қатлами қолдирилмаслиги ҳисобига хонанинг қурилиш баландли­
ги ортади. Пардозлаш ишларида узунасига ўлчанадиган буюмлар, 
парда ва бўёқ кўринишида қўлланилади. Дўкон, кино-театр, бола- 
лар муассасалари, ошхона деворларини қоплаш, девор орасига 
ўрнатиладиган мебель ишлаб чиқариш учун қоғоз қатламли плас- 
тиклар ишлатилади. Бундай буюмларнинг сифати яхши, кўрини-
Пластмассаларнинг асосий хоссалари
460

---

ши эса жуда чиройли, сопол плиткаларга қараганда нархи арзон, 
вазни анча енгил бўлади.
Саноат ва фуқаро бинолари учун ёруғлик ўтказувчи тўсиқлар —
\ тўлқинсимон ва ясси шишапластлар балконлар, шох айвон ва ки- 
''чик дўконларнинг томи, тўсиқ-деворлар \амда болалар муассаса- 
лари, дам олиш жойларида соябонлар қуришда қўл келади.|Қувур- 
лар, ювиш қозонлари ва бошқаларни пластмассалардан тайёрлан- 
ганда 5 тонна қора, 0,2 тонна рангли темирни тежаш мумкин бўлади.|
Y 
Пластмассанинг баъзи турлари — эпоксид смоласи хомаки су- 
воғи, полиэтилен парда ва бошқалар қурилиш конструкциялари- 
ни занглашдан санугашда катга ахамиятга эга. Полимерлар асосида 
пласт-бетон, полимерцемент бетонлар тайёрлашда махсус ўрин ту- 
тади. Буларга кўпик-полистрол, кўпик-полиуретан ва синтетик боғ- 
ловчили шиша пахта плиталар, крафт-қоғозли ари инисимон плас-