*/ V /*v • •.* • j menejment nazariyasi 0‘quv qollanma 0‘zbekist0n respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Imkoniyatlar
 
Istiqbollari
 
•s
 
•c
 
■s
 
§
 
о
 
■
Й
 
H
 
Chegaralash 
O’zaro aloqalar 
Ishlab chiqarish
 
■S
 
o'
 
>
 
2 
Resurslar/
 
ko‘rinishi
 
 
 
 
 
 
Mutaxassisligi 
Korporativlashtirish
 
Individuallashtirish
 
25-chizma. 
Menejmentni 
takomillashtirish 
va 
rivojlantirish resurslari
 
Menejmentni  takomillashtirish  va  rivojlantirish  resurslari 
tasvirlangan  25-chizmadagi  modelda  dastlab  uchta  asosiy  yo‘nalish 
joylashgan:  funksional,  tizimli  va  kombinatsiyalashgan  bo‘lib, 
dastlabki  ikki  komponentning  kombinatsiyalarining  barcha  turlarini 
o'z  ichiga  oladi.  Menejment  nazariyasining  bugungi  rivojlanish 
darajasida  bu  uning  nazariy  ishlanmalari  va  amaliy  tavsiyalaridan 
foydalanishni  aniqlash,  shakllantirish  va  taklif  qilish  uchun  etarli 
hisoblanadi.
 
Shu  bilan  birga,  taqdim  etilgan  model  keyingi  tadqiqotlarda 
mumkin  bo'lgan  echimlami  cheklamaydi,  bu  uning  konstruktivligi  va 
istiqbolini  yana  bir  bor  ta’kidlaydi.  Resurslami  safarbar  qilish  va 
ulardan  foydalanish  fimksional-protsessual  va  boshqa  har  qanday 
tuzilgan  yondoshuv  asosida  amalga  oshirilishi  mumkin.  Bu  deyarli 
taklif  etilgan  yondoshuvni  universal  tarzda  amalga  oshiradi,  bu  esa, 
menejment  nazariyasini  takomillashtirish  va  rivojlantirishning 
strategik istiqbollari bilan ayniqsa samarali o‘rganishga imkon beradi.
 
Ushbu 
qo‘llanmada 
bunday 
dastur, 
birinchi 
navbatda, 
jarayonlaming  tabiati  va  xarakterini  hisobga  oladi,  bu  ulaming 
funksional  yoki  konstruktiv  tamoyillarini  ustunligini  ko'rsatadi.  Ilmiy 
muhitda va amaliy faoliyatda mavjud bo'lgan dasturga ko‘ra, birinchisi 
rivojlanishga, ikkinchisi esa takomillashtirishga mos keladi. Shu bilan 
Qayta qurish
 
 
 
Muvofiqlashtirish
 
Isloh qilish
 
 
 
Koperatsiya
 
Qayta tashkil etish
 
 
 
Optimallashtirish
 
>
 

---

284 
 
birga, bu 

---

285 
 
tushunchalaming  ikkalasi  ham  murakkab,  ikki  tomonlama 
jarayonlami tavsiflaydi, ulaming nisbati har doim ham aniq bolmagan.
 
Bu  identifikatsiyalashning  ustuvor  mezonlari  sifatida  ajratishni 
talab  qildi,  bu  esa,  takomillashtirishni  rivojlanishdan  ajratib  turadi. 
Biz bunday holatga faqat nazariya jihatdan unga tayanibgina qolmay, 
balki  funksionallik  bilan  barqaror  rivojlanish  assotsiatsiyalari  va 
konstruktivlik  bilan  takomillashtirish  asosan  uni  o‘zgartirish  va 
qo‘llash istiqbollari va tendensiyalarini amalga oshirishimiz lozim.
 
Awalo,  ketma-ketlikning  mutloq  barqarorligiga  e’tibor  berish 
lozim:  "takomillashtirish  va  rivojlantirish".  Menejment  nazariyasiga 
kelsak, u maqsadli konstmktiv ta’sir natijalarining funksional izchilligi 
va  evolyusion  moslashuviga  yakuniy  bog‘liqligini  aniq  belgilaydi.  Shu 
munosabat bilan, ehtimol, kelajakda menejment nazariyasining yangi 
resurslarini shakllantirish va qo‘llash, takomillashtirish va rivojlanish 
natijalari va omillari o'rtasidagi maqbul munosabatni shakllantirish va 
amalga oshirish imkonini beradi.
 
Takomillashtirish  ko‘p  jihatdan  resurslar  tarkibi  va  ulardan 
foydalanish imkoniyatlarini tegishli modemizatsiya qilishni belgilovchi 
menejmentning  yangi  maqsadlarini  belgilash  va  amalga  oshirishda 
ifodalanadi. Ular endi rivojlanishning yangi qadamlariga bogiiq bo‘lishi 
mumkin:  resurslami  safarbar  qilish  tamoyillari,  aloqalarni  qurish 
usullari,  shakllami  ratsionalizatsiya  qilish  mezonlari,  funksional 
muvofiqlashtirish  vositalari,  bozor  moslashuvi  mexanizmi  va 
boshqalar.
 
Menejmentda  rivojlanish,  sodir  bolayotgan  narsalaming  mohiyati 
nafaqat  obyektiv  tendensiyalaming  evolyusiyasini,  balki  alohida 
holatlarda  ulaming  to‘qnashuvini  va  maqsadli  takomillashtirishga 
qarshi  turishni  ham  belgilaydi.  Bu  tushuncha,  ayniqsa,  bozor 
sharoitida  menejment  nazariyasining  istiqbollarini  ifodalash  uchun 
juda  muhimdir,  bu  dastlab  bir  tomondan  evolyusion  rivojlanishning 
erkinligi  va  mustaqilligini,  ikkinchidan,  uning  oqibatlari  uchun 
mas’uliyatning  to‘liqligini  ta’minlaydi.  Bunday  sharoitda  menejment 
nazariyasini 
takomillashtirish 
yo‘nalishlarini 
prognozlash 
funksionallikni  o‘zgartirish  va  talabni  moslashishga  asoslangan.  Ular 
fimksiyalarning 
determinatsiyasi 
va 
ixtisoslashuvi, 
rasmiy 
hamkorlikni  chuqurlashtirish,  har  xilliklami  birlashtirish  va 
murakkablashtirish,  organlaming  o‘zaro  hamkorligini  yaqinlashtirish, 
tarkibiy 
va 
protsessual 
konfiguratsiyalaming 
xilma-xilligini 
kengaytirishda eng samarali tarzda namoyon boiishi mumkin.
 

---