# 4, 2020 pedagogik mahorat*педагогическое мастерство*pedagogical skill

Keywords: visualization, “Paper Folding”, ability, test, standardization, assessment, career guidance.
Кириш.
Мамлакатимизда амалга оширилаётган туб ислоҳотлар барча соҳаларни тобора кўпроқ 
қамраб олмоқда. Бу эса ўз ўрнида ёшларнинг келажакка ва ўз кучларига таянган ҳолда жамиятда 
муносиб ўрин топишларига бўлган умидларини янада кучайишига сабаб бўлмоқда. 
Албатта ишончнинг ўзигина кифоя қилмайди. Бу ишонч жамиятимиздаги фаолият олиб 
борувчи ижтимоий институтлар, ва энг асосийси, таълим масканларида хизмат қилувчи педагог ва 
психологларнинг тегишли фаолиятларининг такомиллаштирилиши билан мустаҳкамланиши 
зарурдир. Лекин педагог ва психологларнинг фаолиятлари фақат белгиланган стандартлар қобиғида 
чегараланиб қолаяпти ва уларнинг ривожланиши кўпроқ олимларимизнинг илмий фаолиятига 
боғланиб қолмоқда. Шундай экан, бу соҳани ривожлантиришда олимларимизга янада катта 
масъулият юкланади. Улардан бир неча ўн йиллардан бери ривожланган хорижий мамлакатларда 
аллақачонлар таълим бериш ва ёшларни ўз ҳаёт йўлларини, касб фаолиятларини танлашга доир 
қилинган ноёб илмий ишларини ўрганиб Ўзбекистон шароитига олиб кириш ва бу ютуқлардан 
унумли фойдаланишни йўлга қўйиш каби долзарб вазифаларни амалга ошириш талаб қилинади.
Ёшларнинг қобилияти ва иқтидорига давлат томонидан ҳам катта эътибор берилаётганлиги 
ҳаммамизни қувонтиради. Жумладан, 2019 йил 9 сентябрьдаги ПФ-5815-сон “Ўзбекистон 
Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Президент, ижод ва ихтисослаштирилган 
мактабларни ривожлантириш агентлиги ташкил этиш тўғрисида”ги Фармони [1] ҳамда 2020 йил 7 
майда “Математика соҳасидаги таълим сифатини ошириш ва илмий-тадқиқотларни ривожлантириш 
чора-тадбирлари тўғрисида” Президент қарори қабул қилинганлиги фикримизни тасдиқлайди. 
Бугунги кунда математика, физика, кимё ва биология фанлари мутахассисликлари доирасида 
фаолият олиб борилишида муҳим бўлган когнитив қобилиятларни [2] ўрганувчи тестларни 9-синф 
ўқувчилари учун мослаштириш ва стандартлаштиришга қаратилган тадқиқотлар олиб борилмоқда. 
Жумладан, дедуктив тафаккур, индуктив тафаккур, идрок тезлиги, ҳисоб-китоб, ғоялар кўлами, 
визуал хотира, якунлаш тезлиги, яширинган предметни топиш, маълумот изчиллиги, ёзма изоҳлаш 
каби қобилиятларни аниқлашга доир тестлар республикамизнинг 15-16 ёшли ўсмирлари учун 
мослаштирилди ва стандартлаштирилди. Эндиликда физика ва кимё каби табиий фан доирасидаги 
мутахассисликлар учун зарур бўлган қобилиятлар сирасига кирувчи визуаллаштириш қобилиятини 
https://buxdu.uz

---