Payvandlash simi Gaz bilan payvandlashda payvandlash simi qo‘shimcha ashyo sifatida ishlatiladi. Г о с т 2246-70 «Payvandlash p o ‘lat simi»

Mavzu: Gaz alangasida payvandlash uchun qushimsha similar. Gaz alangasida ishlov berish uchun “flyuslar” .

Reja:
1 Gaz alangasida payvandlash uchun qushimsha similar.
2) Gaz alangasida ishlov berish uchun flyuslar .
Payvandlash simi
Gaz bilan payvandlashda payvandlash simi qo‘shimcha ashyo
sifatida ishlatiladi.
Г О С Т 2246-70 «Payvandlash p o ‘lat simi»ga ko‘ra payvand sim
0,3; 0,5; 0,8; 1; 1,2; 1,4; 1,6; 2; 2,5; 3,0; 4; 5; 6 ; 8 ; 10 va 12 mm
diametrda ishlab chiqariladi. Sim og‘irligi ko‘pi bilan 40 kg ga
boradigan o‘ram tariqasida ishlab chiqariladi.
ГОСТ 2246-70 kimyoviy tarkibi turlicha b o ‘lgan p o ‘lat
simlarning quyidagi 77 ta rusumini ishlab chiqishni nazarda tutadi:
a) tarkibida 0 , 1 2 % gacha uglerod bo‘lgan, oz hamda o‘rtacha
uglerodli, shuningdek, b a ’zi bir kam legirlangan p o ‘latlarni
payvandlashga m o ‘ljallan g an kam u g lero d li sim lar, u lar
jum lasiga, Св-08, Св-08Л, Св-08Л Л Св-08ГА, Св-10ГА,
Св-10Г2 lar kiradi;
b) tegishli rusumlardagi kam legirlangan p o ‘latlarni payvandlashda
ishlatiladigan m arganes, krem niy, xrom , nikel,
molibden va titan bilan legirlangan simlar; bunday simlarga jami
30 ta rusumli sim, shu jumladan, Св-08ГС, Св-08Г2С, Св-
12ГС simlar va boshqalar kiradi;
d) maxsus p o ‘latlarni payvandlash va eritib yopishtirish
uchun m o‘ljallangan ko‘p legirlangan Св-12Х11НМ Ф , Св-
12X13, Св-08Х14ГНТ va boshqa rusumdagi simlar; jami 41 ta
rusum.
Payvandlash simining belgisi Св (payvandlash) harfi bilan va
uning tarkibini bildiruvchi harfiy-raqamli belgi bilan belgilanadi.
B irinchi ikki raqam sim da uglerod foizining yuzdan bir
ulushlaridagi m iqdorini ko‘rsatadi. Keyingi h arf va raqam
(raqamlar) navbati bilan legirlovchi elem entlarning nom i va
foizlardagi miqdorini ko‘rsatadi. Legirlovchi element miqdori 1 %
dan kam bo‘lsa, bu elementning nom ini bildiruvchi harfning
o ‘zigina q o ‘yiladi. Legirlovchi elem entlarning shartli harfiy
belgilari 2 .1 .1 -jadvalda ko‘rsatilgan.
2.1.1-jadval

Gaz alangasida ishlov berish uchun flyuslar
Gaz bilan payvandlashda flyuslar payvandlanadigan metall
sirtidagi oksidlarni yemirish, uni oksidlanishdan saqlash va
payvandlash vannasining metalidan payvand chok sifatiga salbiy
ta’sir etuvchi oksidlarni va boshqa kimyoviy elementlarni chiqarib
tashlash uchun ishlatiladi. Flyuslar kukun yoki pasta ko‘rinishida
qo‘llanadi, ularni payvandlash jarayonida payvandlanayotgan
qirralarga surkaladi yoki oldindan surkab qo‘yiladi.
Flyuslarga bir qancha texnologik va metallurgik talablar
qo‘yiladi. Flyus asosiy va qo‘shimcha materialga qaraganda oson
eriydigan bo‘lishi kerak. Eriyotgan flyus metallning qizdirilgan
sirtida yaxshi oqishi, suyuq holida oquvchanligi yuqori bo‘lishi
zarur. U payvandlash jarayonida zaharli gazlar ajratmasligi va
payvand birikmaning korroziyalanishiga ko‘mak bermasligi kerak.
Flyus yuqori reaksiyaga kirish qobiliyatiga ega bo‘lishi, oksidlarni
faol oksidsizlantirishi, ularni oson eriydigan birikm alarga
aylantirishi kerak yoki ularni shunday eritishi kerakki, oksidlarni
m etalldan ketkazish jarayoni payvandlash vannasi qotguniga
qadar tugaydigan bo‘lsin. Payvandlash vaqtida hosil bo‘ladigan
shlak metallni atrof atmosferasi gazlari bilan o ‘zaro ta’sirlashib
oksidlanishidan yaxshi him oya qilishi, shuningdek, m etall
qotganidan keyin undan oson ajralishi kerak. Shlak payvandlash
vannasi sirtida suzib yurishi, chok metalida qolib ketmasligi uchun
flyusning zichligi asosiy va qo‘shimcha metallning zichligidan kam
bo‘lishi zarur.
Flyusning xossalari gaz alangasining yuqori harorati ta’sirida
o‘zgarmasligi, flyus arzon bo‘lishi va kamyob bo‘lmasligi kerak.
Kam uglerodli p o ‘latlarni payvandlashda flyuslardan foydalanilmaydi,
chunki bu holda oson suyuqlanadigan temir oksidlari
va boshqalar chok yuzasiga bemalol chiqa oladi. Flyuslar
yordamida rangli metallar, cho‘yanlar va ba’zi ko‘p legirlangan
po‘latlar payvandlanadi.
Mis va uning qotishmalarini payvandlash uchun flyuslar. Mis
qotishmalarini payvandlashda ishlatiladigan flyuslar, odatda, bor
birikmalaridan tashkil topgan — bura (tanakor) Na2 B4 0 7 10H20
va bor kislotasi H 3 BO3 yoki ularning aralashmasi.
Burani ishlatishdan oldin uni quritish kerak, agarda quritilmasa
qizdirish paytida bo‘rtib ketadi, kristallashgan suvni ajratib
chiqaradi va payvandlash zonasida suv bug‘lari sonini oshiradi.