Janubiy amerika relyefi va foydali qazilmalari Reja: I. Kirish II. Asosiy qism

Janubiy amerika relyefi va foydali qazilmalari
Reja:
I. Kirish
II. Asosiy qism
2.1. Janubiy Amerika relyefining xususiyatlari
2.2. Janubiy Amerikaning relyefi
2.3. Janubiy Amerikaning tepaliklari va pasttekisliklari
2.4. Foydali qazilmalari.
2.5. Janubiy Amerika minerallari
III. Xulosa
IV. Foydalanilgan adabiyotlar

I. Kirish
Mavzuning dolzarbligi: Janubiy Amerika bir paytlar Antarktida, Avstraliya va Afrika bilan birga Gondvana qit'asining bir qismi bo'lgan. Ular bir-biridan ajralganidan so'ng, u Panama Istmusi paydo bo'lgunga qadar qisqa vaqt ichida ulkan orolga aylandi.
Janubiy Amerika qit'asida joylashgan relyef shakllari uni ikkita katta hududga ajratadi: sharqda tekis-tog'li va g'arbda tog'li. Qit'aning butun hududining o'rtacha balandligi taxminan 600 metrni tashkil qiladi.
Janubiy Amerikaning sharqiy qismining markazida qadimiy platforma joylashgan, shuning uchun mahalliy landshaftlar asosan tekis. Ular Amazoniya, Orinoko va La-Plata pasttekisligi, Patagoniya platosi, Braziliya va Gviana platolari bilan ifodalanadi. Ekstremal janubi-sharqda Salinas-Chikas depressiyasi joylashgan - balandligi -42 metr bo'lgan qit'aning eng past nuqtasi.
Janubiy Amerikaning ma’danli resurslari uning barcha hududlari bo‘ylab bir tekisda tekshirilgan emas. Tadqiq etish natijasida aniqlangan va qazib chiqarilayotgan foydali qazilmalarning geografik tarqalishi va joylashishi materikning geologik strukturasi bilan bevosita bog‘liq. Binobarin, Janubiy Amerikaning qadimiy kristalli qalqonlarida, vulkaniq va tektonik jarayonlar natijasida hosil bo‘lgan magmatik intruziv va effuziv jinslarda
asosan rudali, rangli va nodir metallar keng tarqalgan. Platformaning botiq va bukilmalarida, qirg‘oqbo‘yi pasttekisliklarida to‘plangan cho‘kindi jinslar qatlamida rudasiz foydali qazilmalar-neft, tabiiy gaz, toshko‘mir, selitra konlari ko‘pchilikni tashkil etadi.
Materik minerallarga boy. Temir va marganets rudalarining eng boy konlari Janubiy Amerika platformasining qadimiy qalqonlari bilan chegaralangan: Braziliya platosining markazi va chekkasida, shuningdek, Gviana platosining shimolida. Temir rudalarini qazib olishning eng yirik maydoni - Qorajas. Shimoliy qismida, har ikki platoning chetida alyuminiy sanoati uchun xom ashyo bo'lgan boksitning juda katta konlari bor. Boksitlar sayoz chuqurlikda uchraydi va ochiq usulda qazib olinadi.