Jahon valyuta tizimi va uning rivojlanish bosqichlari Reja

Jahon valyuta tizimi va uning rivojlanish bosqichlari

Reja:

1
2
3
Jahon valyuta tizimi va uning asosiy funktsiyalari
Jahon valyuta tizimining rivojlanish bosqichlari va uning xususiyatlari
Evropa valyuta tizimining asosiy elementlari va rivojlanishi bosqichlari

VALYUTA

Valyuta (ital. valuta, lot. valere — qadrlanmoq, qiymat)
mamlakatning pul birligi va uning turi (oltin, kumush, qogʻoz);
chet mamlakatlarning xalqaro muomalada qoʻllanuvchi pullari, shuningdek shu mamlakatlarning pul birligida ifodalangan va xalqaro hisobkitoblarda foydalaniladigan kredit va toʻlov hujjatlari (veksellar, cheklar, banknotlar va b.).

FUNKSIYALARI

tartibga solish – valyutalar o’rtasidagi munosabatlarga ta’sir ko’rsatuvchi to’lov balansida yuzaga keladigan nomutanosibliklarni bartaraf etish
likvidlilik – zahira birliklarini aniqlash hamda to’lov balansining nomutanosibliklarini qoplash uchun ularni qo’llash imkoniyatlari va tashkil etish shakllarini belgilash
boshqarish – xalqaro moliyaviy institutlarni tashkil etish va ularning vakolatlari orqali hisob-kitoblarning uzluksizligini ta’minlab borish

rivojlanish bosqichlari

Parij valyuta tizimi (1867-1914 y.y.)

Oltin tanga andozasiga tegishli xususiyatlar quyidagilardan iborat edi: tovarlar narxining oltinda hisoblanishi, oltin tangalarning erkin muomalada bo‘lishi va davlat zarbxonalari tomonidan cheklanmagan tarzda tangalarni zarb etilishi, nominalga ko‘ra kredit pullarining oltin tangalarga erkin almashinuvi, oltinni olib kirish va olib chiqishda cheklovlar o‘rnatilmaganligi, ichki bozorlarda qog‘oz pullar oltin tangalar bilan bir qatorda muomalada bo'lishi.

Genuya valuta tizimi

Genuya davrda valuta tizimi quyidagi tamoyillarga asoslanib faoliyat ko‘rsatgan:

• 1. Tizim asosini oltin va quyma valutalar tashkil etdi. Ushbu 30 ta mamlakatning pul tizimi oltin quyma standartiga asoslandi. Biroq, zaxira valuta mavqei rasmiy jihatdan hech bir valutaga berilmadi, funt sterling va AQSH dollari ushbu sohada yetakchilik uchun raqobatlashdi.
• 2. Oltin paritetlari saqlab qolindi. Valutalarning oltinga almashinuvi nafaqat bevosita yo‘l bilan (AQSH, Fransiya, B.Britaniya) balki bilvosita, xorijiy valutalar orqali ham amalga oshirildi.
• 3. Erkin suzuvchi valuta kurslari rejimi qayta tiklandi.
• 4. Valutani tartibga solish faol valuta siyosati shaklida xalqaro konferensiyalarda amalga oshirildi.