Jahon valyuta tizimi va uning rivojlanish bosqichlari Reja

Bretton-Vuds valuta tizimi

Bretton-Vuds valuta tizimi (Bretton Woods system) — ikkinchi jahon urushidan keyin shakllangan va milliy valuta tizimlarini yetakchi mamlakatlar valuta tizimiga moslashtirishga asoslangan jahon valuta tizimidir. Mazkur jahon valuta tizimi 1944-yil 22-iyulda Bretton-Vudsdagi (Nyu-Xempshir shtati) xalqaro konferensiyada qabul qilindi. Shuningdek, ushbu tizim doirasida

Xalqaro valuta fondi va Xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki kabi tashkilotlarni tashkil etish qarori qabul qilindi.

Yamayka valyuta tizimi (1976 yildan hozirgi davrgacha).

Yamayka valuta tizimi — zamonaviy jahon valuta tizimi bo‘lib, alohida mamlakatlarning valuta tizimlariga emas, balki huquqiy mustahkamlangan davlatlararo tamoyillarga asoslangan. Yamayka valuta tizimining o‘ziga xos xususiyati erkin suzib yuruvchi valuta kurslarining joriy etilishi bo‘ldi.

SDR (Special Drawing Rights) standarti joriy etildi, undan jahon puli sifatida, shuningdek, valuta almashinuv kurslarini o'rnatish hamda rasmiy aktivlarni baholashda foydalanish ko‘zda tutildi

N	Jahon valyuta tizimi	Oltin andoza (standart)	yillar
1.	Parij valyuta tizimi	oltin tanga	1867-1914 y.
2.	Genuya valyuta tizimi	oltin quyilma	1922-1929 y.
3.	Bretton-vuds valyuta tizimi	Oltin deviz	1944-1976 y.
4.	Yamayka valyuta tizimi	SDR	1976-1978

Yevropa valuta tizimi

mintaqaviy valuta tizimi bo‘lib, Yevropa iqtisodiy integratsiyasi doirasida milliy valutalar harakati bilan bog'liq iqtisodiy munosabatlar majmuasini o‘zida ifodalaydi. Yevropa valuta tizimi zamonaviy jahon valuta tizimining muhim tarkibiy qismi hisoblanadi.