Ilk abbosiylar davri ( 750 – 861). O’rta abbosiylar davri ( 861- 936) so’nggi abbosiylar davri.

ARAB – MUSULMON DAVLATLARINING YUKSALISHI ( ABBOSIYLAR SULOLASI)’
REJA:

• ILK ABBOSIYLAR DAVRI ( 750 – 861).
• O’RTA ABBOSIYLAR DAVRI ( 861- 936)
• SO’NGGI ABBOSIYLAR DAVRI. ( 936 – 1258 ).

ABBOSIYLAR DAVRIDA ARAB MUSULMON DAVLATLARI.
ILK ABBOSIYLAR DAVRIDA ARAB MUSULMON DAVLATLARI.
O’RTA ABBOSIYLAR DAVRIDA
ARAB MUSULMON DAVLATLARI.
SO’NGGI ABBOSIYLAR DAVRIDA ARAB MUSULMON DAVLATLARI.
ILK ABBOSIYLAR DAVRI
Abbosiylar xalifaligi payg’ambarimiz Muhammad s.a.v. amakisi Abbos ibn Abdul-Muttalib ( milodiy 566-653 ) avlodidan bo'lgan sulola tomonidan asos solingan bo'lib, sulola o'z nomini undan olgan. Ular milodiy 750 ( hijriy 132 ) yilgi Abbosiy inqilobida Umaviylar xalifaligini ag'darib tashlaganlaridan so'ng, hozirgi Iroqdagi poytaxt Bag'doddan xalifalikning ko'p qismiga xalifa bo'lib hukmronlik qilishgan . Abbosiylar xalifaligi oʻz hukumatini dastlab Kufada , hozirgi Iroqda joylashgan edi , ammo 762 yilda xalifa Al-Mansur Bobilning qadimgi poytaxti Bobil shahri yaqinidagi Bagʻdod shahriga asos soldi . Bag'dod ilm- fan , madaniyat , falsafa markaziga aylandi Islomning Oltin Asri deb atalgan.
Abbosiylar davri hududlarni boshqarishda fors mansabdor shaxslariga (ayniqsa, Barmakiylar oilasiga) qaram bo'lib, ummatga (milliy jamoa) arab bo'lmagan musulmonlarning tobora ortib borayotgani bilan ajralib turardi. Fors odatlari hukmron elita tomonidan keng qabul qilindi va ular rassomlar va olimlarga homiylik qilishni boshladilar.
Abbosiy xalifalari Muhammadning eng yosh amakilaridan biri va oʻsha Banu Hoshim qabilasidan boʻlgan Abbos ibn Abd al-Muttalib avlodidan boʻlgan arablar edi. Abbosiylar Muhammadga yaqinroq bo'lganliklari sababli Banu Umayya urug'idan bo'lgan Umaviylarning o'rnini egallashda Muhammadning haqiqiy vorislari bo'lishlarini da'vo qilishdi .
Abbosiylar Al-Mansur boshchiligidagi birinchi oʻzgarish imperiya poytaxtini Damashqdan yangi tashkil etilgan shaharga koʻchirish edi. 762 yilda Dajla daryosi bo'yida tashkil etilgan Bag'dod Abbosiylarning fors mavoli qo'llab-quvvatlash bazasiga yaqinroq edi va bu harakat ularning imperiyada kamroq arab hukmronligi talabini qondirdi. Markaziy hokimiyatni topshirish uchun yangi, ya’ni vazir lavozimi ham o‘rnatildi va mahalliy amirlarga undan ham kattaroq vakolatlar berildi. Al-Mansur sud boshqaruvini markazlashtirdi, keyinroq Horun ar-Rashid uni nazorat qilish uchun Bosh Qodiy institutini tuzdi.