Bolalarda yurak-qon tomir tizimining anatomo-fiziologik xususiyatlari

BOLALARDA YURAK-QON TOMIR TIZIMINING ANATOMO-FIZIOLOGIK XUSUSIYATLARI

O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni Saqlash Vazirligi
Toshkent Pediatriya Tibbiyot Instituti
Bolalar kasalliklari propedevtikasi va umumiy parvarish kafedrasi

Yurakning anatomo-fiziologik xususiyatlari

• Yangi tug‘ilgan chaqaloq yuragi tana massasining

0,8 % ini tashkil qiladi

• Kattalar yuragi tana massasining 0,4 %

ini tashkil qiladi

Yurak massasi yoshga qarab o‘zgaradi:

• 8 oylikda 2 marta
• 3 yoshda 3 marta
• 5 yoshda 4 marta
• 10 yoshda 6 marta oshadi

• Yurak massasi 2 yoshgacha tez oshadi
• 11 yoshdan 14 yoshgacha qiz bolalarning yuragi o‘g‘il bolalarnikidan kattaroq bo‘ladi

Yurak taraqqiyoti

• Yangi tug‘ilgan chaqaloq yuragi chap qorinchasining devorining qalinligi 0,5 mm bo‘ladi
• U hayot davomida 17 marta oshadi
• Yangi tug‘ilgan chaqaloq yuragi o‘ng qorinchasining ham devori qalinligi 0,5 mm
• Yurak o‘ng qorinchasining devorining qalinligi hayot davomida 10 marta oshadi

Yurakning anatomo-fiziologik xususiyatlari

• Chaqaloqlarning yurak mushagi juda ingichka, nozik va ko‘p yadroli bo‘ladi.
• U 3-7 yoshgacha taraqqiy etadi.
• Yangi tug‘ilgan chaqaloqlar yuragida biriktiruvchi to‘qima kam, lekin qon tomirlarga boy bo‘ladi, shuning uchun bolalarda yurak infarkti kuzatilmaydi.

Yurakning anatomo-fiziologik xususiyatlari

• Yangi tug‘ilgan chaqaloq yuragi 1,5 yoshgacha ko‘krak qafasida gorizontal joylashadi
• Bu davrda yurak cho‘qqi turtkisi IV qovurg‘a oralig‘ida joylashadi
• Diafragma 2 yoshdan so‘ng pastga siljiydi, shuning uchun cho‘qqi turtkisi ko‘krakning V qovurg‘a oralig‘i sohasiga o‘zgaradi
• Astenik tana tuzilishiga ega o‘smirlarda yurak vertikal joylashadi

Neonatal aloqalarining yopilish vaqti

• Homiladagi oval teshik tug‘ilgandan 5-7 oydan so‘ng yopiladi
• Arterial kanal (Botallo yo‘li) hayotning 6-8 haftasida yopiladi
• Venoz kanal (Arantiy yo‘li) tug‘ilgandan 2-3 oydan so‘ng yopiladi